تحلیل موانع و راهکارهای ارتقای کیفی تمرین های مدیریت بحران مناطق ۲۲ گانه شهر تهران با استفاده از مدلسازی ساختاری-تفسیری

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: فصلنامه دانش پیشگیری و مدیریت بحران، دوره: 15، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_DPMK-15-3_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 38
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سمیرا حسن زاده

Malek Ashtar University of Technology, Tehran, Iran

عزیزاله سلیمی طاری

Islamic Azad University of Tehran, Tehran, Iran

مرضیه صمدی فروشانی

Industrial Engineering Department, Ivan Kay, Iran

صمیم مرادی روزبهانی

Tehran Crisis Prevention and Management Organization, Tehran, Iran.

سیده سمانه میراسماعیلی

Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

چکیده

زمینه و هدف: سالانه تمرین های متنوع و در سطوح ناحیه، منطقه و شهر تهران با هدف توانمندسازی کارکنان مدیریت بحران برای یادگیری و تمرین نقش ها و عملکردهای مورد انتظار در پاسخ به شرایط اضطراری و ارتقای ظرفیت های سازمان ها و کنشگران درگیر برای پاسخ موثر، برنامه ریزی و اجرا می گردد. پژوهش حاضر به شناسایی و تحلیل موانع و نقاط نیازمند بهبود تمرین های برگزار شده مناطق ۲۲گانه شهر تهران به منظور برنامه ریزی بهبود مستمر پرداخته است. روش: روش پژوهش ترکیبی از تحلیل محتوای کیفی، رویکرد دلفی فازی و مدل سازی ساختاری تفسیری است. بدین منظور پس از مرور اسناد و تحلیل محتوای کیفی گزارش های تمرین، فهرستی از موانع و نقاط نیازمند بهبود شناسایی و با توجه به مضامین مشترک مقوله بندی گردید. موانع استخراجی در ۱۰ محور موضوعی و ۲۷ زیرموضوع طبقه بندی گردید. در ادامه مبتنی بر رویکرد دلفی فازی پرسشنامه نیمه ساختاریافته طراحی و پس از دو مرحله پایش۱۴مانع و نقاط قابل بهبود تمرین‎ها مورد توافق مشارکت کنندگان قرار گرفت و مبتنی بر رویکرد مدلسازی ساختار تفسیری اثرگذاری و اثرپذیری موانع به صورت دو­به­دو بررسی و ماتریس خودتعاملی ساختاری، ماتریس دسترسی اولیه و دسترسی نهایی تنظیم گردید. در مرحله بعد با توجه به مجموعه ورودی و خروجی، سطح­بندی موانع اجرای تمرین مدیریت بحران مناطق ۲۲گانه شهر تهران انجام و در نهایت مدل ساختار تفسیری طراحی گردید. مشارکت کنندگان پژوهش ترکیبی از خبرگان و مدیران و برنامه ریزان سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران به صورت هدفمند با توجه به تسلط موضوعی و عضویت در تیم برنامه ریزی و اجرای تمرین های بحران انتخاب شدند. یافته ها: مبتنی بر یافته های مدل راهکارهای بهبود تمرین های بحران مناطق ۲۲گانه شهر تهران شامل: برنامه ریزی تمرین ها مبتنی بر نتایج ارزیابی خطر مناطق ۲۲گانه شهر تهران؛ برنامه ریزی آموزشی در راستای ارتقای دانش و مهارت کنشگران تمرین؛ اطمینان بخشی از آگاهی و درک مشترک برنامه ریزان و برگزارکنندگان از فرایند اجرایی تمرین؛ تقویت مشارکت کنشگران کلیدی و نهادهای همکار در اجرای تمرین های مناطق ۲۲گانه شهر تهران؛ تقویت کارکرد و هماهنگی تمرین های بحران مناطق ۲۲گانه شهر تهران؛ تقویت زیرساخت های شبکه ارتباطاتی یکپارچه ستادهای مدیریت بحران مناطق ۲۲گانه شهر تهران؛ سرمایه گذاری و تامین منابع مالی بروزرسانی تجهیزات و خدمات پشتیبانی تمرین مناطق ۲۲گانه شهر تهران؛ تقویت رعایت اصول ایمنی و اطلاع رسانی محیطی محدوده سایت تمرین، کارآمدسازی فرایندهای یادگیری تمرین شامل مستندسازی، ارزشیابی و مدیریت درس آموخته ها پیشنهاد می گردد. نتیجه گیری: پژوهش حاضر تلاشی در راستای شناخت سیاست­گذاران و برنامه ریزان تمرین های مدیریت بحران است که به منظور شناسایی موانع کلیدی و اولویت بندی زمینه های بهبود و در راستای تحقق اهداف آمادگی مدیریت بحران مناطق ۲۲گانه شهر تهران به انجام رسیده و انتظار می رود پیاده سازی راهکارهای ارائه شده منجر به افزایش کارایی و اثربخشی فعالیت های تمرین های بحران در مناطق شهر تهران گردد.

کلیدواژه ها

exercise, Disaster preparedness and response, disaster management, ۲۲-district of Tehran Municipality, descriptive – structural modelling, تمرین, آمادگی و پاسخ به بحران, مدیریت بحران, مناطق ۲۲گانه شهر تهران, مدل ساختاری تفسیری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.