امین فرنیا - استادیاردانشگاه آزاد اسلامی بروجرد
نجم اله صفری - دانشجوی ارشدزراعت دانشگاه آزاد اسلامی بروجرد

این پژوهش دراراضی دیم استان کرمانشاه بصورت طرح ازمایش کرت های خرد شده درقالب بلوکهای کاملت صادفی درسال زراعی 1389-90 درموسسه تحقیقات آب وخاکشناسی ماهیدشت اجرا شد ارقام به عنوان عامل اصلی و تراکم های مختلف بوته درواحدسطح به عنوان عامل فرعی درنظر گرفته شدند دراین تحقیق اثرسه تراکم کاشت 20بوته و 30بوته و 40بوته درمترمربع و همچنین 4 رقم نخود شامل توده محلی بیونیج - رقم آزاد - رقم آرمان - رقم ilc482 بصورت کشت بهاره ازمایش شد صفات مورد بررسی : ارتفاع بوته تعداد شاخه فرعی وزن 100 دانه بذور وزن خشک بوته ها بیوماس بوته تعدادغلاف پوک عملکرد بیولوژیک عملکرد دانه شاخص برداشت انجام گرفت صفات شاخص سطح برگ سرعت رشد محصول سرعت رشد نسبی نیز به عنوان صفات فیزیولوژیک اندازه گیری شد صفات بیوماس روزانه تک بوته و تعداد روز تا رسیدگی بی معنی و مابقی درسطح احتمال 5 درصد معنی دار شد درتراکم 20 بوته درمترمربع توده محلی بیونیج باتولید تک بوته 6/3 گرم و بیوماس تک بوته 16گرم و تعداد گل دربوته 62/2 عدد و وزن تکی بذر 0/40 گرم و شاخص برداشت درمترمربع 49/7 گرم و تعداد برگچه 639 عدد بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد رقم ilc482 باتراکم 40بوته ازنظر تولید بوته درمتر237/6گرم تولید درهکتار 2376کیلوگرم عملکرد بیولوژیک 44/9 گرم تعدادغلاف درتک بوته 34/7 عدد فاصله اولین غلاف ازسطح زمین 23/3 سانتیمتر تعدادشاخه فرعی 6عدد شاخه ثانویه 3/3 عدد تعدادغلف درشاخه اصلی 10/3 عدد و تعدادغلاف درشاخه فرعی 11/7 عدد دارای بالاترین مرتبه می باشد سایر ارقام و تراکم ها بینابین هستند

نخود،عملکرد، تراکم بوته