اثر تجویز ضد انعقادها و ضد پلاکت ها بر پیامد کووید۱۹ در بیماران بستری شده در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران با رویکرد داده کاوی

مقدمه: اگرچه استفاده از ضد انعقادها و ضد پلاکت­ها در مدیریت بیماران کووید۱۹ رایج است، ولی اثربخشی، ضرورت و اندیکاسیون­های آن­ها مبهم است. در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر این داروها بر پیامد کووید۱۹، شامل کشندگی و طول مدت بستری در این بیماران پرداختیم.  روش­ ها: مطالعه به­روش داده­کاوی (data mining) برروی ۶۰۵۴ پرونده­ی الکترونیک بیماران قطعی کووید۱۹ بستری در بیمارستان­های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. بررسی ارتباط با کشندگی با استفاده از رگرسیون لوجیستیک و بررسی ارتباط با طول مدت بستری با استفاده از رگرسیون پوآسون انجام گرفت. یافته­ ها: تحلیل کای­اسکوئر نشان داد که هر چهار متغیر جنس مرد، بستری در ICU، هپارین و آسپرین با افزایش خطر کشندگی همراه هستند (۰.۰۵>P برای جنس و ۰.۰۰۱>P برای سه مورد دیگر). پس از تعدیل اثر متغیرها در رگرسیون لوجیستیک اثر خطرناک هپارین از بین رفت (۰.۵۵۰=P). نمودار تحلیل مارجینال نشان داد که تجویز هپارین در بالای ۶۰ سالگی با کاهش مرگ بیماران بستری در ICU همراه است. هیچ کدام از این داروها نتوانستند طول مدت بستری را کاهش دهند. بحث و نتیجه ­گیری: مطالعه­ی حاضر نشان داد که هپارین تاثیری بر کشندگی کووید۱۹ ندارد. هپارین توانست خطر مرگ را در بیماران بالای ۶۰ سال و بستری در ICU کاهش دهد. آسپرین برای خطر کشندگی افزایش نشان­داد که الزما به معنای مضر بودن آن نیست. با تکمیل شواهد می­توان قبل از تجویز هپارین اقدام به بررسی خطر ترومبوز در بیماران نمود.

کلیدواژه ها:

COVID-۱۹ ، heparin ، aspirin ، thrombosis ، data mining ، کووید۱۹ ، هپارین ، آسپرین ، ترومبوز ، داده کاوی