تربیت بدنی و فعالیت ورزشی به عنوان بسترساز شکل گیری هویت فردی و اجتماعی در کودکان

دوره کودکی، مرحله ای حساس در شکل گیری هویت فردی و اجتماعی است. فعالیت های بدنی و ورزشی، به عنوان بستری پویا و تجربی، نقش غیرقابل انکاری در این فرآیند ایفا می کنند. این مطالعه با هدف مرور نظام مند یافته های پژوهشی موجود در مورد نقش تربیت بدنی و ورزش در شکل گیری هویت فردی و اجتماعی کودکان انجام شد. روش کار به صورت مروری روایتی بود و با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی Google Scholar, SID, و Magiran با کلیدواژه های تربیت بدنی، فعالیت ورزشی، هویت فردی، هویت اجتماعی، و کودکان به زبان های فارسی و انگلیسی، مقالات مرتبط منتشر شده در بازه زمانی ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۳ (۲۰۱۶-۲۰۲۴) گردآوری و تحلیل شد. یافته ها نشان داد که مشارکت در فعالیت های ورزشی از طریق مکانیسم هایی همچون کسب کفایت حرکتی، تجربه موفقیت و دریافت بازخورد مثبت، به طور معناداری بر عزت نفس و خودپنداره کودکان (هویت فردی) تاثیر می گذارد. از سوی دیگر، محیط ورزشی با فراهم آوردن فرصت های تعامل، همکاری، رقابت سازنده و پیروی از قوانین، بستر مناسبی برای یادگیری نقش های اجتماعی، ایجاد حس تعلق گروهی و درونی کردن هنجارها (هویت اجتماعی) فراهم می کند. نتیجه گیری کلی حاکی از آن است که تربیت بدنی باکیفیت، فراتر از اهداف سلامت محور، یک ضرورت تربیتی برای کمک به رشد همه جانبه هویت کودکان است. بر این اساس، طراحی برنامه های ورزشی با تاکید بر جنبه های روانی-اجتماعی و آموزش مربیان پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

تربیت بدنی ، فعالیت ورزشی ، هویت فردی ، هویت اجتماعی ، کودکان ، مطالعه مروری