بهروز خلیل طهماسبی - دانشجوی کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علفهای هرز دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
سعید مودی - استادیار گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
غلامرضا زمانی - دانشیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
قربانعلی اسد - استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

مگس بذرخوار تلخهUrophora xanthippe یکی از عوامل کنترل بیولوژیک مؤثر این علف هرز محسوب می شود.به منظور مطالعه فراوانی فصلی و روند تغییرات جمعیت، یک بررسی در سال 1390 در مزارع تحقیقاتی دانشکده کشاورزیبیرجند اجرا گردید. حشرات کامل مگس بذرخوار با استفاده از تله های چسبی زرد رنگ شکار و به تفکیک جنس ثبت گردید. برای بررسی پارازیتوئیدهای احتمالی همزمان با شروع هر نسل، تعداد 100 عدد قوزه تلخه در اتاقک هایی با ابعاد 20×10×5سانتیمتر که درب آنها با مش 1/. میلیمتر بسته و در دستگاه انکوباتور قرار گرفتند. نمونه های جمع آوری شده جهت شناسایی به بخش رده بندی موسسه گیاه پزشکی کشور ارسال شدند. بر اساس این نتایج تراکم حشرات صرف نظر از جنس از اوایل اردیبهشت در طبیعت ظاهر شده و تا نیمه اول تیر در طبیعت تداوم داشت. شواهد نشان می دهد که تراکممگس بذر خوار از 5 خرداد به طور زیادی در طبیعت افزایش می یابد. تراکم مگس بذرخوار در شرایط آب و هوایی بیرجند از 10 خرداد تا 25 خرداد به حداکثر می رسد. پیک پرواز مگس بذرخوار مصادف با ظهور نسل دوم می باشد. از شفیره پارازیته شده دو گونه زنبور به نام هایEurytoma sp و Microdontomerus annulatus (Spinola) به ترتیب متعلق به خانواده Eurytomidae و Torymidaeجمع آوری گردید.

فراوانی فصلی، علف هرز تلخه /Urophora xanthippe/کنترل بیولوژیک