ترجیح انتخاب نکردن: حفاظ بندی قطر در برابر رقابت میان ایالات متحده و چین

در این مقاله راهبرد ژئوپلیتیکی قطر در بحبوحه تشدید رقابت میان ایالات متحده و چین تحلیل شده است و به دنبال پاسخ به این پرسش بوده ایم که آیا دوحه متحد می شود، بی طرف می ماند یا به لحاظ راهبردی طفره می رود. قطر کشوری کوچک، اما ثروتمند در خلیج فارس است و موقعیتی کلیدی دارد: این کشور با میزبانی پایگاه هوایی العدید و جایگاه متحد اصلی غیرناتویی، امنیت ایالات متحده را تقویت می کند؛ این در حالی است که هم زمان با قراردادهای بلندمدت گاز طبیعی مایع (LNG)، مرادودات اقتصادی خود را با چین عمق بخشیده است. این هم سویی های دوگانه دریچه ای ایدئال را برای سنجش امکان حفاظ بندی در رقابت قدرت های بزرگ به رویمان می گشاید. در این مطالعه، واقع گرایی، لیبرالیسم و نظریه حفاظ بندی این مفاهیم را مشخص می کنند: واقع گرایی اتکای قطر به ضمانت های دفاعی ایالات متحده را برجسته می کند؛ لیبرالیسم وابستگی متقابل و نهادها را پررنگ می کند؛ نظریه حفاظ بندی به بهترین نحو، تعامل دوگانه دوحه را ضمانتی در شرایط عدم قطعیت بارز می کند. در این پژوهش از تحلیل کیفی چندروشی استفاده شده است: با تحلیل محتوا، گزینه های سیاستگذاری کدگذاری شده است؛ با پایش فرایند رویدادهای کلیدی بازسازی شده است، ازجمله محاصره خلیج فارس، جنگ اوکراین، معضل نسل پنجم هوای؛ و با تحلیل گفتمان، لفاظی های رسمی تفسیر شده است. یافته ها نشان می دهد که قطر عامدانه طفره می رود، خودمختاری را پیشه کرده است، اما با تشدید رقابت، خطر بی اعتمادی، وابستگی امنیتی نامتقارن و محدودکردن فضا را دنبال می کند.

کلیدواژه ها:

حفاظ بندی راهبردی ، رقابت ایالات متحده و چین ، رقابت قدرت های بزرگ ، ژتوپلیتیک ، قطر