بررسی نگرش دانش آموزان دوره ابتدایی در محیط مدرسه: مطالعه موردی دبستان عدالت فنوج و عوامل آن در استان سیستان و بلوچستان

برنامه و مهم پژوهش: نظام تعلیم و تربیت، به عنوان ستون فقرات توسعه انسانی، نقش غیرقابل انکار در آینده اجتماعی و اقتصادی یک کشور ایفا می کند. در این میان، نگرش دانش آموزان نسبت به مدرسه ، به عنوان ترکیبی پیچیده از شناخت، عاطفه و رفتار، نه تنها پیش بینی کننده عملکرد تحصیلی است، بلکه عامل حیاتی در کاهش پدیده شوم بازماندگی از تحصیل به شمار می رود. پژوهش های اخیر در ایران، به ویژه در مناطق مرزی و کم برخوردار، حاکی از یک چالش آموزشی دوگانه است: نابرابری های ساختاری در امکانات فیزیکی و در مقابل ساختارهای بالای انسانی و فرهنگی در ارج نهادن به سواد و آموزش. این پژوهش با هدف اصلی تعیین، تحلیل و واکاوی دقیق نگرش دانش آموزان دوره مناطق ابتدایی کم برخوردار نسبت به مولفه های مختلف محیط مدرسه و شناسایی های بومی و زمینه های تحقیقاتی بر آن انجام می شود. مورد استفاده در منطقه فنوج در استان سیستان و بلوچستان است. منطقه ای که به دلیل ویژگی های خاص جغرافیایی، اقتصادی، و فرهنگی، نشانگر تقابل میان محدودیت ها و انگیزه های درونی برای کسب دانش است. درک این نگرش ها، به ویژه در مقطع ابتدایی که دوران شکل گیری الگوهای رفتاری و عاطفی است، برای طراحی مداخلات آموزشی حیاتی است.روش شناسی و جامعه آماری: پژوهش حاضر از نظر هدف، یک مطالعه کاربردی است که نتایج آن به طور مستقیم در برنامه ریزی های مناطق قابل استفاده خواهد بود. از حیث روش، طرح پژوهشی توصیفی-تحلیلی با پیمایشی است که به جمع آوری داده ها در مورد وضعیت موجود می پردازد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دوره ابتدایی (پایه های چهارم تا ششم) در دبستان عدالت فنوج و مدارس ابتدایی روستایی و شهری همجوار در منطقه فنوج است (به فرض ۳۰۰ نفر). روش نمونه گیری از نوع تمام شماری یا تصادفی طبقه ای (بر پایه پایه تحصیلی و موقعیت جغرافیایی مدرسه) انتخاب شده است. ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد سنجش نگرش نسبت به مدرسه (SAAS-R یا نسخه بومی شده مککوچ) است که در یک لیکرت پنج یا هفت گزینه ای، ترکیب سه گانه نگرش (شناختی، عاطفی و رفتاری) را برای سنجش قرار می دهد. علاوه بر این، یک بخش الحاقی به نام «سنجش ادراک از محیط زیست» برای ارزیابی مستقیم زیرساخت های بومی به پرسشنامه اضافه شده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و استفاده از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، ضریب چولگی) برای توصیف وضعیت و آمار استنباطی شامل آزمونمستقل و تحلیل وانس (ANOVA) برای مقایسه گروه ها و تحلیل رگرسیون چندگانه برای تعیین قدرت پیش بینی سازی تغییرات زمینه های (مانند تحصیلات والدین، وضعیت اقتصادی-اجتماعی خانواده و میزان زندگی با مدرسه) در شکل دهی نگرش ها صورت گرفته است. پایایی پرسشنامه (الفای کرونباخ) بالایمحاسبه شده است.

کلیدواژه ها:

نگرش نسبت به مدرسه ، دانش آموزان ابتدایی ، مناطق کم برخوردار ، عدالت آموزشی ، فنوج ، سیستان و بلوچستان