امین روشنگرزاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان
علی صادقی نیا - دانشجوی دوره دکترای رشته مدیریت بازرگانی گرایش مالی، دانشگاه تهران
رضا علی نژاد - دانشجوی دوره دکترای رشته مدیریت پروژه و ساخت، دانشگاه تربیت مدرس

تأمین مالی به روش پروژه ای یکی از رایج ترین روشهای تأمین سرمایه مورد نیاز در راه اندازی پروژه های با هزینه بسیار بالا و چرخه عمر طولانی در بخشهای مختلف انرژی (نفت، گاز، پتروشیمی، خطوط لوله، نیروگاهها و غیره) و زیربنائی (راه، راه آهن، بنادر و غیره) است. از جمله مزایای این روش تأمین مالی می توان به عدم تعهد در بازپرداخت اصل و فرع هر گونه وام و یا سرمایه مورد نیاز پروژه توسط حامیان آن، بیشینیگی نسبت وام به سرمایه اولیه، عدم نیاز به انعکاس مبلغ وام دریافتی در تراز مالی حامیان و بیشینه نمودن مزایای مالیاتی برای حامیان و سرمایه گذاران اشاره نمود. نیاز به سرمایه گذاری در بخش های مختلف و عدم توانایی بخش دولتی در جذب و تأمین منابع مالی مورد نیاز موجب گردید تا دولت در برنامه سوم و چهارم توسعه اقتصادی نوع جدیدی از تکنیک تأمین مالی را تحت عنوان فاینانس خودگردان معرفی نماید. این روش تأمین مالی ترکیبی از روش تأمین مالی عمومی و روش تأمین مالی پروژه محور می باشد. در این روش تأمین مالی بخش دولتی به علت ریسک بالای سرمایه گذاری در ایران تضمین تعهدات بخش خصوصی را بر عهده می گیرد. این در حالی است که در روش تأمین مالی پروژه محور بخش دولتی هیچ گونه ریسکی را از عدم توانایی بخش خصوصی تقبل نمی کند و تأمین اعتبار صرفاً به اتکا دارایی ها و درآمدهای آتی پروژه صورت می پذیرد. در این مقاله سعی بر آن است تا ضمن بررسی الگوهای تأمین مالی به روش پروژه محور و تحلیل مخاطرات مربوط به آن، راه کارهایی که بر گرفته از تجارب کشورهای دیگر در این حوزه برای کاهش ریسک این گونه پروژه ها در کشورهای نوظهور اقتصادی می باشد، مطرح گردد.

روش تأمین مالی پروژه محور، روش تأمین مالی شرکتی، ریسک های متقارن، ریسکهای نامتقارن