بررسی روانشناختی و تربیتی شیوه های انتقال ارزش های دفاع مقدس به نسل امروز و آسیب شناسی

فرهنگ دفاع مقدس به عنوان بخشی ماندگار از هویت ملی و دینی ایرانیان نقش مهمی در تقویت ارزش هایی همچون ایثار، مقاومت و همبستگی اجتماعی دارد. با گذشت چند دهه از دوران جنگ تحمیلی ضرورت انتقال این فرهنگ به نسل های جدید بیش از پیش احساس می شود؛ نسلی که در بستر جهانی شدن رسانه های نوین و تغییر سبک زندگی با چالش های متفاوتی روبه رو است. هدف این پژوهش آسیب شناسی شیوه های موجود در انتقال فرهنگ دفاع مقدس به نسل امروز و ارائه راهکارهایی برای ارتقای کارآمدی آن است. بدین منظور ابتدا شیوه های رسمی و غیررسمی انتقال فرهنگ شامل نظام آموزشی، رسانه ها، جمعی، نهادهای فرهنگی، خانواده، خاطره نویسی و هنر بررسی شد. سپس با رویکرد توصیفی-تحلیلی نقاط ضعف این شیوه ها تحلیل گردید. یافته ها نشان می دهد که بخشی از آسیب ها ناشی از محتوای کلیشه ای و کم جاذبه، فاصله زبانی با نسل جوان و روایت های محدود و یک جانبه است. همچنین استفاده ناکافی از فناوری های نوین، ضعف در نوآوری های آموزشی و هنری، موازی کاری نهادها و فاصله نسلی میان انتقال دهندگان و مخاطبان از دیگر چالش های اساسی محسوب می شوند. بر اساس نتایج پژوهش، بهره گیری از زبان هنر و رسانه های دیجیتال، بازنگری در محتوای آموزشی، تقویت روایت های مردمی و متنوع و ایجاد ارتباط مستقیم نسل جوان با یادگاران دفاع مقدس می تواند اثربخشی فرایند انتقال را افزایش دهد. در نهایت، اصلاح سیاست گذاری های فرهنگی و هماهنگی میان نهادهای ذی ربط ضروری به نظر می رسد.

کلیدواژه ها:

دفاع مقدس ، انتقال ، فرهنگ ، نسل امروز ، آسیب شناسی ، ارزش های ایثار و مقاومت