تاثیر تغذیه مبتنی بر مواد ارگانیک بر تمرکز و یادگیری دانش آموزان ابتدایی

مدارس ابتدایی به عنوان پایه نظام آموزشی نقش کلیدی در توسعه شناختی و آموزشی دانش آموزان ایفا می کنند. این مقاله با هدف تاثیر تغذیه مبتنی بر مواد ارگانیک مانند میوه ها، سبزیجات و محصولات بدون مواد شیمیایی بر تمرکز (مانند توجه پایدار و کاهش حواس پرتی) و یادگیری (مانند حافظه کاری، عملکرد تحصیلی و مهارت های شناختی) دانش آموزان ابتدایی در ایران به تحلیل نظام مند منابع مرتبط پرداخته است. روش شناسی پژوهش بر پایه مرور سیستماتیک و بر اساس راهنمای PRISMA انجام شد؛ جستجو در پایگاه های اطلاعاتی مانند ISC، NoorMags، MagIran، SID.ir و Google Scholar با کلمات کلیدی "تغذیه مبتنی بر مواد ارگانیک"، "تمرکز دانش آموزان ابتدایی"، "یادگیری دانش آموزان ابتدایی" و ترکیب های مرتبط از سال ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۳ صورت گرفت. از میان بیش از ۳۰۰ منبع اولیه، ۲۰ منبع گزینش شدند و داده ها از طریق تحلیل محتوایی استخراج گردیدند. نتایج نشان داد که رابطه مثبت و معنادار وجود دارد؛ برای مثال، تغذیه ارگانیک می تواند تمرکز را تا ۳۰ درصد افزایش دهد و یادگیری را تسهیل کند. با تمرکز ۶۵ درصد منابع بر شاخص های غذایی مانند تامین ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها، یافته ها حاکی از آن است که چالش هایی مانند کمبود دسترسی به مواد ارگانیک در مدارس روستایی به دلیل محدودیت های اقتصادی و همه گیری ها و عادت های غذایی نامناسب، این رابطه را محدود می کنند. اما در مدارس با رژیم ارگانیک، نرخ عملکرد تحصیلی و حافظه کاری بالاتر است. مقایسه با مطالعات قبلی مانند پژوهش امیدوار و همکاران (۱۴۰۰) که بر عوامل محیط غذایی تمرکز دارد همخوانی دارد. اما در زمینه ایرانی، عوامل محلی (مانند دسترسی منطقه ای و هزینه ها) برجسته تر هستند. محدودیت های پژوهش شامل کمبود مطالعات کمی طولی در ایران و تمرکز بر مناطق شهری خاص مانند البرز و بندر عباس است. نتیجه گیری پیشنهاد می کند که سیاست گذاران با تقویت برنامه های تغذیه ارگانیک پایدار (مانند ادغام محصولات محلی در وعده های غذایی مدارس و سرمایه گذاری در مناطق محروم)، تمرکز و یادگیری را افزایش دهند تا اهداف توسعه پایدار آموزشی محقق شود. این تحلیل چارچوبی عملی برای بهبود تغذیه مدارس ابتدایی ارائه می دهد و تاکید می کند که تغذیه ارگانیک نه تنها شناختی بلکه عاطفی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد که این امر در شرایط اقتصادی و همه گیری های اخیر در ایران حیاتی است و می تواند به کاهش اختلالات توجهی و افزایش رضایت دانش آموزان کمک کند.

کلیدواژه ها:

تغذیه ارگانیک ، تمرکز دانش آموزان ، یادگیری ابتدایی ، مواد غذایی ، طبیعی ، مرور سیستماتیک