ارزیابی حکمروایی روستاهای پیرامون زاهدان

توسعه سریع و شتابان شهرگرایی در ایران و به ویژه در مناطق پیرامونی شهرهای بزرگ نظیر زاهدان، منجر به بروز چالش هایی در خصوص پایداری سکونتگاه های روستایی شده است. یکی از راه های مقابله با این مشکلات، توجه به اصول حکمروایی خوب در این سکونتگاه ها است که می تواند بهبود کیفیت زندگی، پایداری اقتصادی و اجتماعی را در پی داشته باشد. این پژوهش با هدف ارزیابی حکمروایی خوب در روستاهای پیرامون شهر زاهدان و شناسایی مولفه های تاثیرگذار در این امر، انجام شده است.روش تحقیق این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی است و از دو مدل تصمیم گیری چندمعیاره TOPSIS و AHP برای سنجش و اولویت بندی معیارها استفاده شده است. در این راستا، داده ها از طریق مقایسات زوجی و تحلیل وزن های مختلف معیارهای اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و حکمرانی خوب در روستاها جمع آوری شدند. نتایج نشان داد که "حکمروایی خوب" با وزن نسبی ۰.۴۲۶ بیشترین اهمیت را در ارزیابی پایداری توسعه روستایی داشته و زیرمعیار "شفافیت" با وزن ۰.۴۱۶، مهم ترین عامل در این زمینه محسوب می شود. سایر معیارها شامل اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی به ترتیب با وزن های ۰.۲۵۰، ۰.۱۷۸ و ۰.۱۴۶ در رتبه های بعدی قرار گرفتند.بر اساس نتایج تحلیل، روستای گاوداران با امتیاز ۰.۸۵ به دلیل مشارکت بالای مردمی و شفافیت در مدیریت، بهترین عملکرد را در میان روستاها داشت. در مقابل، روستای رسول آباد با امتیاز ۰.۴۲ در پایین ترین رتبه قرار گرفت و نشان دهنده ضعف در مولفه های حکمرانی خوب به ویژه شفافیت و مشارکت اجتماعی بود. این پژوهش بر اهمیت تقویت شفافیت مدیریتی و افزایش مشارکت اجتماعی در روستاها تاکید می کند و بیان می کند که این فرآیند می تواند به طور مستقیم به توسعه پایدار در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در نواحی پیراشهری منجر شود.این یافته ها می توانند به عنوان مبنای تصمیم گیری برای سیاست گذاران و مدیران محلی در تخصیص منابع و برنامه ریزی های توسعه ای در مناطق روستایی مورد استفاده قرار گیرند و بهبود کیفیت زندگی در این نواحی را تسهیل کنند.

کلیدواژه ها:

حکمروایی خوب روستایی ، پیرا شهری ، تحلیل سلسله مراتبی ، زاهدان