محمد مهدی مومن زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد حسابرسی دانشگاه علامه طباطبائی
محمدجواد زارع بهنمیری - دانشجوی دکترای حسابداری دانشگاه مازندران
محمدهادی مومن زاده - کارشناس حسابداری و عضو انجمن حسابداری مدیریت ایران

تجدید ارزیابی، جایگزینی ارزش منصفانه دارایی های ثابت در تاریخ های تجدید ارزیابی به جای ارزش تاریخی آنهاست. از آنجا که گزارش دارایی ها به بهای تمام شده تاریخی سبب می شود ارزش جاری دارایی های شرکت ها با ارزش دفتری آنها تفاوت قابل ملاحظه ای داشته باشد، تجدید ارزیابی دارایی ها می تواند به شفافیت و مربوط بودن صورت های مالی کمک نماید. در مقاله حاضر پس از نگاهی به پیشینه تجدید ارزیابی دارایی ها، رویه حسابداری و نحوه عمل در زمینه تجدید ارزیابی دارایی های ثابت در استانداردهای بین المللی حسابداری، استانداردهای حسابداری ایران و اصول پذیرفته شده حسابداری برخی از کشورها، به صورت تطبیقی بررسی می شود. در پایان نیز به مقررات تجدید ارزیابی دارایی ها در ایران و ابعاد حسابداری افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها پرداخته می شود. بررسی اصول پذیرفته شده حسابداری در کشورهای مختلف نشان می دهد در برخی از کشورها مدل بهای تمام شده به عنوان رویه حسابداری مورد استفاده قرار می گیرد و تجدید ارزیابی دارایی ها مجاز نمی باشد. در ایران، در سال های گذشته با تصویب قوانین مقطعی و برای اهدافی خاص، مازاد تجدید ارزیابی از معافیت مالیاتی برخوردار شده و در نتیجه شرکت ها نسبت به انجام آن تمایل بیشتری داشته اند. در سال های اخیر به دلیل تحریم های اقتصادی و نوسانات نرخ ارز، ارزش روز دارایی ها با ارزش دفتری آنها تفاوت اساسی دارد. از این رو سیاست های به کار گرفته شده در خصوص نحوه برخورد با مازاد تجدید ارزیابی بر بازارهای مالی می تواند تاثیرات با اهمیتی داشته باشد.

تجدید ارزیابی، دارایی ثابت، مازاد تجدید ارزیابی، ارزش منصفانه