مجید مجیدیان - دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
امیر قلاوند - دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
نجفعلی کریمیان - دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
علی اکبر کامکارحقیقی - دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز

گیاهان پیوسته توسط سیگنالهای محیطی تحت تأثیر قرار میگیرند بعضی از این تنشها مانند تنش خشکی رشد و نمو را در گیاهان محدود میکنند تنش خشکی جزء تنشهای عمومی میباشد که اثرات بسیار نامطلوب بر رشد گیاه و تولید گیاهان زراعی میگذارد تنش خشکی باعث خسارت به غشاء و سیستم فتوسنتزی میشود . فتوسنتز میتواند به وسیله تنش خشکی از دو طریق تحت تأثیر قرار گیرد . اول بسته شدن روزنهها به طور معمول و نرسیدن دی اکسید کربن به کلروپلاستها و دوم از طریق کاهش پتانسیل آب سلول بر روی ساختمانهای پیچیده فتوسنتزی . هم چنین تنش خشکی رشد ریشهها و ساقه را تحت تأثیر قرار میدهد و ممکن است باعث کاهش در سطح برگ گیاهان شود [3] در آزمایشی بلکمر و همکاران [1] در گیاه ذرت که دو تیمار کودی 62 و 275 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و دو رژیم آبیاری ( آبیاری مطلوب و 10 روز تنش خشکی قبل از این که 50 درصد کاکل دهی اتفاق بیفتد ) مطالعات خود را در مورد بر هم کنش اثرات نیتروژن و تنش خشکی بر روی شاخص و برای گیاهانی که نیتروژن کم داشتند سطح برگ گزارش کردند که LAI در ابتدای مرحله تنش برای گیاهانی که نیتروژن بالا داشتند 3 و برای گیاهانی که نیتروژن کم داشتند 2/1 بود. در انتهای مرحله تنش خشکی، شاخص سطح برگ گیاهانی که آبیاری کامل با نیتروژن زیاد داشتند 4/1 و گیاهانی که نیتروژن کم داشتند 3/2 بود . شیوارموس و همکاران ملاحظه کردند که کاربرد کود دامی موجب اصلاح خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک خاک شده، در نتیجه تولید محصول افزایش مییابد . هم چنین در فرآیند تجزیه مواد آلی توسط میکروارگانیسمها مقداری دی اکسید کربن به اتمسفر آزاد میشود که در جامعه گیاهی فتوسنتز به رشد و در نتیجه عملکرد محصول ذرت و برنج را افزایش می دهد و منجر به تغییر وزن مخصوص ظاهری خاک و حفظ رطوبت میشود . یوهارت و آندرید [4] گزارش کردند کمبود نیتروژن عملکرد را کاهش میدهد و این کاهش عملکرد هم از طریق کاهش تعداد دانه و هم وزن دانه میباشد . در تیمارهای کمبود نیتروژن عملکرد دانه و تعداد دانه به طور معنیدار کاهش پیدا میکند