زهره سید جمالی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا آستارایی - دانشیار خاک شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
حجت امامی - استادیار خاک شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

باروری خاک به مقدار زیادی به محتوی مواد آلی وابسته است. اسید هومیک اثرات سودمندی روی خاک و گیاه داشته وبا کلات کردن عناصر ضروری سبب افزایش جذب آنها شده و باروری خاک و عملکرد گیاهان را افزایش می دهد این تحقیق به منظور بررسیت اثر دو نوع کود آلی اسید هیومیک و کمپوست به همراه کود فسفره بر روی جذب آهن و منگنز در گیاه ریحان در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد.آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی (فاکتوریل) با سه تکرارشامل سه سطح اسید هیومیک (صفر، 10 و 20 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) سه سطح کمپوست زباله شهری (صفر، 5 و 10 تن بره کتار) و سه سطح فسفر (صفر، 10 و 20 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) با استفاده از کود سوپر فسفات بود. بر اساس نتایج بدست آمده غلظت آهن و منگنز در اندام هوایی گیاه در تیمارهای آزمایشی افزایش معنی داری یافت. همچنین فارهمی آ]ن و منگنز عصاره گیری شده با (DTPA) در خاک در اثر کاربرد کودهای آلی افزایش یافت. اثرات ساده تیمارها بر روی میزان آ]ن وم نگنز جذب شده توسط گیاه و مقدار آهن و منگنز قابل جذب خاک نسبت به شاهد معنی دار شد. بیشترین مقدار آهن و منگنز قابل جذب خاک در سطوح بالای اسید هیومیک و کمپوست مشاهده شد. اثرات متقابل کودهای آلی اسید هیومیک و کمپوست همراه با کود فسفر، در اغلب تیمارها باعث کاهش معنید ار غلظت قابل جذب آهن و منگنز در اندام هوایی گیاه و غلظت آهن و منگنز قابل جذب خاک گردید. در واقع به نظر می رسد بتوان از دو کود اسید هیومیک و کمپوست در مقادیر کم نیز به عنوان کود آلیح اوی عناصر کم مصرف استفاده کرد هر چند برای استفاده از این کودها باید به عواملی چون نوع خاک آزمایشی، نوع گیاه، زمان کاشت و مقدار کود مصرفی توجه شود.

ماده آلی، اسید هیومیک، کمپوست، ریحان، عناصر میکرو، گیاه دارویی