هادی سالک معراجی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام
محمدجواد زارع - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام
خشنو نورالهی - استادیار گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام
معین صفری - دانشجوی کارشناسی ارشد میکروبیولوژی ، گروه زیست شناسی دانشکده علوم پایه، دانشگاه ایلام

امروزه با استفاده از ترکیبات طبیعی گیاهان جهت کنترل و بهبود بیماری های گیاهی، انسانی و جانوری به سرعت رو به پیشرفت است. کنترل زیستی بیماری های گیاهی از راهکارهای نوین در کشاورزی است که بدلیل کم بودن اثرات نامطلوب زیست محیطی این ترکیبات با استقبال گسترده ای رو به رو شده است. قارچ های بیماری زای گیاهی به تنهایی عامل کاهش 20 درصدی محصولات کشاورزی در دنیا می باشد . بیماری قارچی فزاریوم یکی از شایع ترین و خطرناک ترین بیماری های خاکزی گیاهان می باشد و دامنه میزبانی بسیار وسعی دارد و به آسانی انتشار پیدا می کند اسطو خودوس گیاهی است از تیره نعناعیان که بومی مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود و خاصیت دارویی آن به اثبات رسیده است. برای بررسی تاثیر اسانس این گیاه بر روی قارچ Fusarium solani آزمایشی در 5 غلظت و با 5 تکرار در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. جهت انجام این آزمایش از روش اختلاط با محیط کشت استفاده گردید. نتایج بررسی این آزمایش نشان داد که با افزایش غلظت اسانس تا غلظت 1500ppm رشد قرچ کاهش یافت اما به طور کامل متوقف نشد ولی در غلظت 2000ppm رشد قارچ بطور کامل متوقف گردید نتایج آزمون چند دامنه ای دانکن با سطح اطمینان 95 درصد نشان داد که میانگین رشد قارچ با افزایش غلظت اسانس کاهش یافت به طوری که در غلظت 500ppm کمترین بازدارندگی و در 2000ppm بیشترین بازدارندگی را شاهد بودیم.

اسطر خودوس، Fusarium solani، اختلاط با محیط کشت، غلظت اسانس، ترکیبات طبیعی گیاهان