هاشم کنشلو - موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

پیر بصورت درختچه تا درخت کوچک از گونه های بومی نواحی جنوبشرق ایران بوده و بعنوان یک گونه چندمنظوره از نظر تولید علوفه، محافظ خاک و ارزش دارویی و صنعتی دارای جایگاه ویژه ای در پروژه های جنگلکاری و درختکاری در مناطق گرم وخشک می باشد.جهت بررسی فنولوژی و نقش عوامل تاثیرگذار تحقیقات وسیعی طی سال های 1387-1391 در رویشگاه های پیر در جنوبشرق ایران صورت گرفت. پس از تهیه نقشه گسترش، 6 رویشگاه شاخص انتخاب و در هر رویشگاه، سه پایه میانسال علامت گذاری شدند. مراحل فنولوژی در دوره های 15 روزه اندازه گیری گردیدند. تجزیه و تحلیل آمار هواشناسی و تقویم زمانی فنولوژی نشان می دهند دما، - بارندگی و ارتفاع از سطح دریا در رفتارهای اکولوژیکی پیر تاثیرگذار می باشند. فنولوژی درختچه پیر نسبتا طولانی بوده و بین 138-148 روز در مناطق مختلف متغیر می باشد. گلها از اواخر اسفند لغایت فروردین ظاهر شده، از اوایل اردیبهشت میوه ها روی شاخه ها جوان تشکیل شده و بعد از مدت 45-50 روز در اواسط خرداد شروع به رسیدن می نمایند. در رویشگاههای مرتفع، مراحل فنولوژی با 2-1 هفته تاخیر در اوایل فروردین آغاز شده و میوه ها در اواخر خرداد شروع به رسیدن می نمایند در رویشگاه های همجوار پاکستان، فنولوژی در دو مرحله بهاره و پاییزه اتفاق می افتد که مرحله پاییزه در مرحله ظهور گلها و نهایتا ظهور میوه نارس پایان یافته و با کاهش دما، شروع به ریزش می نمایند. علی رغم متفاوت بودن زمان فنولوژی در رویشگاه های مختلف، مقدار انرژی گرمای مورد نیاز (G.D.D) درختچه پیر نسبتا یکسان و یک میانگین 1500 درجه روز رشد، برای انجام مراحل فنولوژی پیر، الزامی می باشد.

فنولوژی، پیر، صحاری-سندی، درجه روز رشد، بلوچستان