هاشم کنشلو - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگ ها و مراتع کشور

گزرروغنی از عناصر درختی تا درختجه ای چند منظوره نواحی نیمه گرمسیری بوده و رویشگاه آن از حوالی دریای مرده شروع شده و بطور پراکنده در طول دریای سرخ تا شمال سومالی و حوالی شبه جزیره عربستان تا دهانه خلیج فارس، عمن، امارات، پاکستان و ایران گسترش دارد. پراکنش آن در ایران محدود به هرمزگان و بلوچستان حد فاصل بشاگرد تا مرز پاکستان بین دو حد ارتفاعی 100 تا 1500 متر از سطح دریا در نواحی کوهستانی و تپه ماهورهها می باشد رویشگاه های گزرروغن در نحیه اقلیمی صحرا - سندی واقع شده که دارای تابستان های گرم، زمستان های معتدل بدون بخبندان میانگین بارندگی سالیانه 180-200 میلیمتر با بارش های تابستانه میانگین دمای سالیانه 27 درجه سانتیگراد و متوسط تبخیر سالیانه 3448 میلیمتر می باشد گزرروغنی بیتشر در زون مکران بر روی تشکیلات زمین شناسی ترشیاری و سازندهای آنگهران، گوردک و رکشا دیده می شود که یلتولوژی غالب آنها را ماسه سنگ شکافدار، شیل و شیست تشکیل داده و در مناطق مختلف کنگلومرا، سنگ های دگرگونی سنگ آهک، سنگ های آذرین و بندرت مارین نیز در آنها دیده می شوند خاک در این تشکیلات دارای عمق کم تا متوسط و بافت آن متوسط تا نسبتا سنگین بوده و دارای اسیدیته 7/98 و هدایت الکتریکی 1/78 دسی زیمنس بر متر بوده و محدودیتی از نظر شوری ندارند. گزرروغنی همیشه سبز بوده و با آغاز بارش های پاییزی و کاهش شدت گرما رشد رویشی خود را با رشد سرشاخه ها و برگ های جدید آغاز می نماید و تا شروع گرما در بهار همچنان ادامه پیدا می کند گلدهی آن از اواخر بهمن شروع شده و تا فروردین ادامه می یابد نیام های سبز رنگ از اواخر فروردین بر روی شاخه های انتهایی ظاهر شده و در نیمه دوم خرداد میوه ها شروع به رسیدن نموده و در اواخر خرداد بذرها ریش مز نمایند. وقوع بارندگی در طول دوره گلدهی تلقیح گلها را با مشکل مواجه نموده و باعث اختلاف در بروز دیگر مراحل فنولوژی در گیاه می گردد وابستگی گزرروغنی به نوع سازند زمین شناسی باعث شده تا رویشگاه ها حالت منقطع داشته باشند حضور پایه ها در طبیعت دارای الگوی تصادفی بوده و تراکم آنها کم می باشد میانگین تراکم در هکتار 29 پایه، متوسط ارتفاع 3/16 متر، میانگین قطر تنه 29/6 سانتیمتر و درصد تاج- پوشش توده برابر 3/5% می باشد. زادآوری طبیعی خیلی بندرت مشاهده می شود اغلب پایه ها مسن تا میانسال بوده و علت کهلوت سن و همچنین تنش های محیطی از جمله: سرماهای ادواری و قطع درختان، خیلی از پایه ها فرم درختچه ای و شاخه زاد بخود گرفته اند.

آت اکولوژی، گزروغنی، فنولوژی، پراکنش، جنگلشناسی