پایش خشکسالی و تغییرات کاربری اراضی با استفاده از شاخص های طیفی و مدل ماشین بردار پشتیبانی (SVM) (مطالعه موردی: دهستان بناب شهرستان زنجان)

سال انتشار: 1404
محل انتشار: فصلنامه علوم آب و خاک، دوره: 29، شماره: 3
کد COI اختصاصی: JR_JWSS-29-3_002
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 99

نویسندگان

Department of Geography, Faculty of Human Science, University of Zanjan, Zanjan, Iran.

چکیده

خشکسالی مخاطره ای است که می تواند تاثیرات گسترده ای بر تنوع زیستی، زیستگاه های گونه های وحشی و پایداری اکوسیستم داشته باشد. پژوهش حاضر به بررسی وضعیت خشکسالی در منطقه دهستان بناب پرداخته است. به این منظور از شاخص های طیفی تفاوت نرمال شده پوشش گیاهی (NDVI)، شاخص آب (NDWI)، شاخص رطوبت (NDMI)، شاخص گیاهی تنظیم شده خاک (MSAVI) و دمای سطح زمین (LST) در بازه زمانی ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۴ استفاده شد. نتایج نشان می دهد که مقدار بیشینه شاخص NDWI از ۰/۱۶ در سال ۲۰۱۳ به ۰/۱۴ در سال ۲۰۲۴ رسیده و این امر نشان از تشدید خشکسالی داشته است؛ لیکن وضعیت شاخص های NDVI و MSAVI که هر دو برای بررسی پوشش گیاهی به کار گرفته شده اند، با افزایش روبرو شده و مقدار بیشینه NDVI از ۰/۵۳ در سال ۲۰۱۳ به ۰/۵۸ در سال ۲۰۲۴ رسیده و این مقدار برای شاخص MSAVI برای سال های ۲۰۱۳ و ۲۰۲۴ به ترتیب معادل ۰/۶۹ و ۰/۷۳ بوده است. از بین شاخص های یادشده تمامی شاخص ها به غیر از شاخص NDWI با شاخص LST دارای همبستگی منفی بوده و شاخص MSAVI با مقادیر ضریب پیرسون معادل ۰/۳۹- در سال ۲۰۱۳ از بیشترین همبستگی منفی برخوردار بوده است. نتایج یادشده با نتایج به دست آمده از مدل SVM نیز هم راستا بوده است. چنانجه در این مدل نیز دیده می شود که سطح زمین های بایر از ۸۸۷ کیلومترمربع در سال ۲۰۱۳ به ۸۵۱ کیلومترمربع در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است.

کلیدواژه ها

Drought, Vegetation indicators, Land use, Land surface temperature, Bonab rural district, خشکسالی, شاخص های گیاهی, کاربری اراضی, دمای سطح زمین, دهستان بناب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.