سیمحمدعلی فیض - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیطزیست- آلودگی هوا، دانشکده محیطزیست دانشگاه تهران
علیرضا نورپور - عضو هیئت علمی دانشکده محیطزیست و مدیر گروه تحقیقاتی فناوریهای کنترل آلودگی هوا، دانشگاه تهران

آلودگی هوای تهران به عنوانیکی از معضلات زیست‌محیطی شهروندان تهرانی تلقی می‌گردد و امروزه از نظر آلودگی محیط‌زیست و هوا یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان به شمارمی‌آید. تعداد زیادی از مواد شیمایی و آلاینده‌های هوا به صورت ذرات معلق در هوا وجود دارند. ذرات معلق موجود در جو، در کشورهای در حال توسعه به عنوان یکی از مشکلات جدی زیست‌محیطی مطرح می‌باشد. ذرات معلق موجود در هواشامل PM10 , PM2.5 , PM1بوده ودربردارندهترکیبات فلزی، ترکیبات معدنی، دانه‌های گرده، میکرواورگانیزم‌ها، ذرات ناشی از فرایندهای صنعتی و دوده (منتشره از منابع مختلف) می‌باشند.مطالعات اپیدمیولوژیکی کوتاه مدت و بلندمدت مضرات ذرات معلق بر روی سلامت انسان از جمله افزایش مرگ‌ومیر، بیماری‌های تنفسی و قلبی عروقی را نشان می‌دهد.علاوه بر این انتشار ذرات معلق در آلودگی جوی موجب مه دود نیز می‌شود که موجب کاهش میدان دید می‌گردد.در این مقاله آلاینده ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کمتر از 10 میکرومتر(PM10) و ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کمتر از 5/2 میکرومتر(PM2.5)با استفاده از اطلاعات 7 ایستگاه سنجش آلودگی هوای سازمان حفاظت محیط‌زیست تهران و شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران واقع در محدوده شمال شرق شهر به همراهپارامترهای هواشناسی در فصول مختلف در ایستگاه‌های مهرآباد و آزادی طی سال۱۳۹1مورد بررسی قرار گرفته است. بیش‌ترین غلظت آلاینده ذرات معلق PM10 واقع در شمال شرق شهر در این مطالعه در فصل بهار(خردادماه) برابر 99/276 میکروگرم بر مترمکعب و کمترین غلظت در فصل زمستان (بهمن‌ماه) برابر 07/18 میکروگرم بر مترمکعب می‌باشد و همچنین بیش‌ترین غلظت آلاینده ذرات معلق PM2.5واقع در شمال شرق شهر تهران در فصل بهار (خردادماه) برابر 22/120 میکروگرم بر مترمکعب و کمترین غلظت در فصل زمستان (بهمن‌ماه) برابر 43/11 میکروگرم بر مترمکعب بوده است. نتایج نشان می‌دهد که غلظت این آلاینده به دما، بارش، رطوبت نسبی و محل قرارگیری ایستگاه (مناطق ترافیکی، مسکونی و صنایع موجود در اطراف ایستگاه سنجش) و پارامترهای دیگر مورد بررسی در این مقاله بستگی دارد.

غلظت ­آلاینده‌های ­هوا،­پارامترهای­هواشناسی، الگوی فصلی، شاخص کیفیت هوا، ذرات معلق کمتر از 10میکرومتر، PM10، ذرات معلق کمتر از 5/2میکرومتر،PM2.5