اسعد مهدوی - دانشجوی دکتری جنگلداری دانشکده منابع طبیعی ساری
سید عطا اله حسینی - دانشیاردانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

دریاچه ها از جمله مهمترین عرصه های زیست در جهان میباشند که به دلیل تنوع زیستی منحصر به فرد ، نقش کنترلی در سیستم های هیدرولوژیک ، حجم زیست توده تولیدی ، تعدیل درجه حرارت ، ایجاد شرایط بادپناهی ، جلوگیری از سیل و طوفان ، کنترل بیولوژیک امراض و بیماریها ، تامین کننده زیستگاه حیات وحش و آبزیان ، نقش ارتباطی و حمل و نقل ، تامین کننده آب برای کشاورزی ، اهمیت های چند جانبه توریستی و تفرجی ، ارزشهای بیشمار علمی ، پژوهشی و زیباشناختی دارند. برخلاف رشد روزافزون علم و آگاهی هاى جوامع بشرى نسبت به شناخت و اهمیت محیط هاى طبیعى، دریاچه ها هنوز کمتر مورد توجه و درک واقعى قرار گرفته اند و شناخت عمیق از اهمیت، کارکرد و حساسیت این زیستگاههاى حیاتى و متنوع بسیار اندک است، به همین دلیل هیچ یک از اکوسیستمهاى طبیعى دیگر به اندازه دریاچه ها صدمات ناشى از کوته اندیشى بشر و تمایلات خودخواهانه انسان محورى را تجربه نکرده است. دریاچه زریوار در استان کردستان، یکی از اکوسیستمهای آبی غنی غرب ایران است و با دارا بودن سیمای طبیعی خاص و فون و فلور قابل توجه، متاسفانه به علت صدمات ناشی از کشاورزی، دامداری و فاضلابها در منطقه آسیب دیده و صدمات جبران ناپذیری را متحمل گشته است. از نظر قوانین و مقررات زیست محیطی، تا کنون هیچ اقدامی در جهت قراردادن دریاچه در لیست مناطق تحت مدیریت و صورت نپذیرفته است و صرفاً کارهای حفاظتی محدود به قوانین شکار و صید و گشت و کنترل های عمومی سیار اداره کل محیط زیست استان کردستان و اداره محیط زیست مریوان بوده در این به بررسی عوامل انسانی در تخریب دریاچه زریوار می پردازیم. فعالیت های انسانی در این منطقه عموما شامل فعالیت های کشاورزی، باغداری و دامداری می باشد که به دلیل سیاستهای تشویقی، این فعالیت ها به شدت در حاشیه دریاچه جریان دارد. همچنین نیاز این بخش به آب موجب گردیده که به روشهای مختلف از جمله استفاده از پمپ و برداشت غیر قانونی آب و همچنین تخریب جنگل های اطراف جهت برداشت آب، سیستم حیاتی دریاچه در معرض تخریب قرار گردیده است.

تخریب ، دریاچه زریوار، محیط زیست، عوامل انسانی