تاثیر انگیزش درونی و بیرونی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به عنوان یکی از شاخص های اصلی موفقیت در نظام های آموزشی، همواره مورد توجه پژوهشگران و برنامه ریزان تعلیم و تربیت بوده است. در میان عوامل گوناگون موثر بر عملکرد تحصیلی، انگیزش جایگاهی اساسی دارد. انگیزش درونی، که ریشه در تمایل، علاقه و حس کنجکاوی فرد نسبت به یادگیری دارد، نیرویی پایدار و خودجوش برای یادگیری عمیق فراهم می کند. در مقابل، انگیزش بیرونی، که از پاداش ها، نمره، تشویق یا فشارهای اجتماعی ناشی می شود، نقشی مقطعی اما تاثیرگذار در افزایش تلاش و توجه دانش آموز دارد. این مقاله مروری، با بهره گیری از مطالعات پنج سال اخیر (۱۳۹۹ تا ۱۴۰۳) در ایران و جهان، به بررسی رابطه میان این دو نوع انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می پردازد. یافته ها نشان می دهد انگیزش درونی با افزایش خودکارآمدی، احساس شایستگی و لذت از یادگیری، به عملکرد تحصیلی بهتر و ماندگارتر منجر می شود؛ در حالی که انگیزش بیرونی در صورت استفاده درست و غیرکنترلی می تواند محرکی موثر برای آغاز یادگیری باشد. در پایان، پیشنهادهایی برای معلمان و خانواده ها در جهت پرورش انگیزش درونی و استفاده متعادل از انگیزش بیرونی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

انگیزش درونی ، انگیزش بیرونی ، پیشرفت تحصیلی ، آموزش و پرورش ، خودکارآمدی ، یادگیری پایدار