طراحی و پیاده سازی آموزش پروژه محور در برق و الکترونیک برای دانش آموزان دوره متوسطه: رویکردی مبتنی بر انگیزش، خلاقیت و مهارت محوری

آموزش پروژه محور به عنوان یکی از مهم ترین رویکردهای نوین در نظام های آموزشی، به ویژه در درس های تخصصی مانند برق و الکترونیک، توانایی ایجاد تعامل فعال میان دانش آموز و محتوا را فراهم می کند و با تاکید بر حل مسئله واقعی، زمینه تقویت انگیزش، پرورش خلاقیت و ارتقای مهارت های عملی و تفکر انتقادی را میسر می سازد. در این مقاله، چارچوبی پژوهشی برای طراحی و پیاده سازی آموزش پروژه محور در دوره متوسطه آموزش متوسطه ارائه شده است که بر سه مولفه کلیدی انگیزش یادگیرنده، خلاقیت در طراحی پروژه ها و مهارت محوری در ارزیابی دستاوردهای دانش آموزان تاکید دارد. این چارچوب در چهار مرحله تعریف اهداف آموزشی، طراحی سناریوهای پروژه ای منطبق با استانداردهای فنی-آموزشی، اجرای مداوم و ثبت مشاهدات فیدبک محور، و ارزیابی پایانی مبتنی بر معیارهای توانمندسازی مهارتی بازبینی شده است. نتایج اولیه از پیاده سازی آزمایشی در دو کلاس منتخب نشان می دهد که دانش آموزان ضمن ارتقای قابل ملاحظه ای در سرمایه مهارتی و انگیزه درونی، تمایل بیشتری برای مشارکت در فعالیت های گروهی و فردی از خود بروز می دهند. همچنین، راهبردهای فعال سازی خلاقیت نظیر ارائه چالش های باز و انتخاب آزاد ابزارهای الکترونیکی، موجب شکل گیری راه حل های متنوع و نوآورانه فنی گردید. یافته ها نشان می دهد ادغام مولفه مهارت محوری در طراحی سازوکار ارزیابی می تواند فاصله میان دانش نظری و توان عملی را کاهش دهد و بیشترین تاثیر را بر استمراری شدن یادگیری پروژه ای داشته باشد. چارچوب پیشنهادی برای معلمان دوره متوسطه، طراحان برنامه درسی و سیاست گذاران آموزشی راهکاری کاربردی در جهت بهبود کیفی آموزش در حوزه برق و الکترونیک فراهم می آورد و مسیر تازه ای برای تحقیقات بعدی در زمینه تعامل انگیزش-خلاقیت-مهارت در محیط های عملیاتی آموزش فنی مهندسی پیش روی پژوهشگران می گشاید.

کلیدواژه ها:

آموزش پروژه محور ، مهارت محوری ، انگیزش یادگیرنده ، خلاقیت ، برق و الکترونیک