بررسی رابطه بین کیفیت فضاهای عمومی و سلامت روان شهروندان در شهر اراک

در شرایطی که استرس شهری، اضطراب و افسردگی در جوامع شهرنشین ایران رو به افزایش است، فضاهای عمومی شهری به عنوان یکی از مهم ترین عوامل محیطی موثر بر سلامت روان شهروندان مطرح شده اند. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین کیفیت فضاهای عمومی و سطح سلامت روان شهروندان در شهر اراک انجام شده است. روش تحقیق ترکیبی (کمی-کیفی) بوده و داده ها از طریق پرسشنامه استاندارد سلامت روان (GHQ-۲۸) و شاخص کیفیت فضای عمومی (PQI) از ۴۲۰ شهروند، همراه با مصاحبه های عمیق با ۱۵ نفر از روان شناسان و برنامه ریزان شهری جمع آوری شد. یافته ها نشان می دهد که بین کیفیت فضاهای عمومی (به ویژه دسترسی به فضاهای سبز، ایمنی پیاده روها، آرامش بصری و وجود مبلمان شهری مناسب) و سطح سلامت روان شهروندان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (r = ۰.۶۸, p < ۰.۰۱). شهروندانی که روزانه بیش از ۳۰ دقیقه در فضاهای عمومی با کیفیت بالا حضور دارند، نمره سلامت روانی به طور میانگین ۲۲٪ بالاتری نسبت به گروه دیگر دارند. پیشنهاد می شود شهرداری اراک با اولویت دهی به «طراحی فضاهای عمومی سلامت محور»، از این ظرفیت برای کاهش بار روانی جامعه استفاده کند.

کلیدواژه ها:

فضاهای عمومی ، سلامت روان ، استرس شهری ، طراحی شهری سلامت محور ، شهرداری اراک ، کیفیت فضای شهری