اثربخشی درمان شناختی رفتاری (CBT) بر تاب آوری و نگرش ناکار آمد دانش آموزان

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی رفتاری (CBT) بر تاب آوری و نگرش ناکار آمد دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه آزمایشی و گروه گواه با دوره پیگیری ۳ ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر رودبار جنوب در سال تحصیلی ۱۴۰۳ - ۱۴۰۲ که تعداد آنها ۱۹۲۴ بود. نمونه آماری تعداد ۴۰ نفر از جامعه مذکور بودند که به شیوه تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه (۲۰ نفر در هر گروه) انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها مقیاس کانر و دیویدسون (۲۰۰۳) و مقیاس نگرشهای ناکارآمد و ایزمن و بک (۱۹۷۸) بود که تمام آزمودنی ها در مرحله پیش آزمون آن را تکمیل کردند. برنامه مداخله ای درمان شناختی رفتاری (CBT) به گروه آزمایش مدت ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه ای آموزش داده شده و در نهایت پس آزمون و پیگیری از دو گروه آزمایش و گواه گرفته شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه های مکرر تحلیل شدند نتایج نشان داد که درمان شناختی رفتاری (CBT) بر مولفه های تاب آوری تصور شایستگی فردی (۹/۸۶، ۰/۰۰۱=P)، اعتماد به غرایز فردی (۵/۷۷، ۰/۰۰۱=P)، تحمل عاطفه منفی (۱۱/۱۸، ۰/۰۰۱=P)، پذیرش مثبت تغییر (۸/۱۱، ۰/۰۰۱=P) و کنترل و تاثیرات معنوی (۱۱/۱۴، ۰/۰۰۱=P) و مولفه های نگرشهای ناکارآمد، کمال طلبی (۱۱/۷۸ = P=۰/۰۰۱ ،F)، نیاز به تائید دیگران (۷/۴۲، ۰/۰۰۱=P)، نیاز به راضی کردن دیگران (۱۰/۶۸ ، ۰/۰۰۱=P) و آسیب پذیری (۹/۰۸، ۰/۰۰۱ موثر بود (۰/۰۱>P). همچنین اثر بخشی در مرحله پیگیری ۳ ماهه تداوم داشت. نتایج به دست آمده از این پژوهش، سودمندی و تاثیر درمان شناختی رفتاری (CBT) بر تاب آوری و و نگرش ناکار آمد دانش آموزان را تائید می کند.

کلیدواژه ها:

تاب آوری درمان شناختی رفتاری ، نگرش ناکار آمد