تحلیل ویژگی های فرد بسیجی و تطبیق آن با اهداف تربیت شهروند در برنامه درسی ملی

در عصر تحولات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، تربیت شهروندی به عنوان یکی از اهداف بنیادین نظام های آموزشی، جایگاه ویژه ای یافته است. در ایران، برنامه درسی ملی با تاکید بر تربیت شهروندانی مسئول، مشارکت جو، قانون مدار و متعهد به ارزش های ملی و دینی طراحی شده است. در این میان، نهاد بسیج و فرد بسیجی به عنوان نماد تعهد، مسئولیت پذیری، مشارکت اجتماعی و ایثار، می تواند الگویی تربیتی برای تحقق اهداف شهروندسازی باشد. این مقاله با هدف تحلیل ویژگی های فرد بسیجی و بررسی میزان انطباق آن با اهداف تربیت شهروند در برنامه درسی ملی تدوین شده است. ویژگی هایی چون مسئولیت پذیری، قانون مداری، مشارکت اجتماعی، تعهد دینی و ملی، روحیه خدمت رسانی، و آمادگی برای دفاع از ارزش ها، از جمله مولفه هایی هستند که در ادبیات بسیج برجسته شده اند و با اهداف تربیت شهروند در اسناد بالادستی آموزشی هم راستا هستند. در این پژوهش تلاش شده است تا با بهره گیری از منابع علمی جدید، اسناد رسمی و تحلیل محتوای برنامه درسی ملی، تطابق مفهومی و عملی میان ویژگی های فرد بسیجی و اهداف تربیت شهروند بررسی شود. یافته ها نشان می دهد که بسیج دانش آموزی، به عنوان یکی از نهادهای تربیتی فعال در مدارس، ظرفیت بالایی برای تحقق اهداف شهروندسازی دارد، مشروط بر آنکه برنامه های آن با اصول تربیتی، نیازهای روانی و اجتماعی نسل جدید و الزامات برنامه درسی ملی هم راستا شود. این مقاله با رویکرد تحلیلی، پیشنهادهایی برای ارتقاء هم افزایی میان نهاد بسیج و نظام آموزشی ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

تربیت شهروندی ، برنامه درسی ملی ، بسیج دانش آموزی ، مسئولیت پذیری ، مشارکت اجتماعی