وضعیت سنجی مولفه های فرهنگی - اجتماعی مهاجران در ایران؛ مورد مطالعه مهاجران افغانستانی در شهرستان رفسنجان

ایران از همان سالهای نخست پس از پیروزی انقلاب اسلامی با موج گسترده ای از مهاجرت اتباع افغانستانی مواجه شده است. در طول چهار دهه اخیر با افزایش جمعیت مهاجران و تغییر نسلها، قوانین، سیاستها و رویه هایی برای ساماندهی وضعیت آنها تدوین شده اند. با این حال چالشها و خلاهای جدی به ویژه در سطح محلی همچنان پابرجاست. شهرستان رفسنجان به عنوان یکی از مهمترین کانونهای حضور مهاجران افغانستانی از ابتدای ورود این جمعیت به دلایلی همچون وجود باغات پسته و نیاز شدید به نیروی کار ارزان قیمت به طور مستمر میزبان گروههای بزرگی از مهاجران جویای کار بوده است. افزایش کمی جمعیت مهاجران در این شهرستان علاوه بر ابعاد اقتصادی، مسائل و پیامدهای گسترده ای در حوزه های فرهنگی و اجتماعی نیز به دنبال داشته است. مشکلاتی نظیر اسکان غیر رسمی، وضعیت ناپایدار، اشتغال، دسترسی محدود به آموزش و خدمات بهداشتی - درمانی، چالشهای مربوط به تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان افغانستانی، تابعیت مادرانه و نیز تصویر اجتماعی مهاجران در جامعه میزبان از جمله مهمترین موضوعاتی است که امروزه سیاستگذاران و جامعه محلی با آن مواجه اند. این مقاله با رویکرد توصیفی - تحلیلی به بررسی وضعیت مهاجران افغانستانی در شهرستان رفسنجان با تمرکز بر سه مولفه کلیدی، اشتغال، آموزش و مسکن پرداخته و تلاش دارد تصویری روشن از فرصتها، تهدیدها و نیازهای پیش رو برای بهبود وضعیت این جمعیت در منطقه ارائه دهد.

کلیدواژه ها:

مهاجران افغانستانی ، شهرستان رفسنجان ، اشتغال ، مسکن ، تحصیل