تاثیر محیط مدرسه بر سلامت روان دانش آموزان

سلامت روان دانش آموزان یکی از مولفه های اساسی در تحقق اهداف تربیتی و آموزشی نظام تعلیم و تربیت به شمار می رود. محیط مدرسه، به عنوان دومین محیط اجتماعی پس از خانواده، نقشی تعیین کننده در شکل گیری هیجانات، نگرش ها، رفتارها و احساس امنیت روانی دانش آموزان دارد. عوامل متعددی از جمله روابط میان فردی معلم و دانش آموز، تعامل همسالان، فضای فیزیکی مدرسه، سبک مدیریت آموزشی، میزان حمایت اجتماعی، شیوه های انضباطی و ساختار فرهنگی مدرسه، می توانند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر سلامت روان دانش آموزان تاثیرگذار باشند.پژوهش های متعددی در سال های اخیر نشان داده اند که مدارس دارای محیطی مثبت، حمایت گر و عاری از تبعیض، به ارتقای عزت نفس، کاهش اضطراب و پرخاشگری، افزایش انگیزه تحصیلی و بهبود سازگاری اجتماعی دانش آموزان منجر می شوند. در مقابل، محیط های مدرسه ای پرتنش، مبتنی بر تنبیه یا رقابت ناسالم، می توانند زمینه ساز بروز اختلالات هیجانی، افت تحصیلی و کناره گیری اجتماعی گردند.این مقاله مروری با هدف بررسی جامع تاثیر ابعاد مختلف محیط مدرسه بر سلامت روان دانش آموزان، به تحلیل مطالعات داخلی و خارجی پرداخته و عوامل موثر در بهبود یا تضعیف سلامت روان در بستر مدرسه را تبیین می کند. نتایج مرور نشان می دهد که توجه به بهبود کیفیت تعاملات انسانی، افزایش احساس تعلق به مدرسه، طراحی فضاهای آموزشی آرام و ایمن، و ارتقای مهارت های روانی–اجتماعی در میان معلمان و دانش آموزان، از مولفه های کلیدی در تقویت سلامت روانی محیط آموزشی است. در نهایت، مقاله بر ضرورت سیاست گذاری آموزشی مبتنی بر رویکرد سلامت محور و تربیت هیجانی تاکید می کند تا مدارس به محیطی امن، شاد و رشددهنده برای همه دانش آموزان تبدیل شوند.

کلیدواژه ها:

سلامت روان ، محیط مدرسه ، تعامل معلم و دانش آموز ، روابط همسالان ، امنیت روانی ، انگیزه تحصیلی ، بهزیستی روان شناختی ، مدرسه سالم