همگرایی ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و جنوب غرب آسیا (تاکید بر ساخت سازه ژئوپلیتیک جدید با محوریت ایران)
- سال انتشار: 1392
- محل انتشار: همایش ملی ژئوپلیتیک جنوب غرب آسیا؛مسائل تحولات و چشم انداز
- کد COI اختصاصی: GSWA01_085
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 2275
نویسندگان
هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
دانشجوی رشته جغرافیای سیاسی دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
امروزه حوزه آسیای مرکزی که قسمت جنوبی هارتلند میکندر و صحنه رقابت قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در در بازی بزرگ جدید است. به عنوان یک حوزه ژئوپلیتیکی محسوب می شود که از بعضی جنبه ها دارای اهمیت خاص در مطالعات ژئوپلیتیکی است. اولا این حوزه از لحاظ اقتصادی به دلیل وجود منابع عظیم انرژی (نفت و گاز در نقطه مهم و حساس دریای خزر) در دوران کنونی عصر ما که از آن با عنوان زنواکونومی یاد می کنند. به عنوان دومین قلب تبنده انرژی بعد از خلیج فارس نقشی حساس ایفا می کند. دوما ، بازار بکر کشورهای حوزه آسیای مرکزی برای فروش کالا می تواند اهمیت ویژه این حوزه را برای کشور های همسایه آن علی الخصوص برای جمهوری اسلامی ایران (بدلیل وجود مرزهای طولانی خشکی و دریایی با بعضی از این جمهوری ها) و جنوب غرب آسیا داشته باشد. سوماکشورهای این حوزه بدلیل محصور بودن در خشکی دارای آنتروپی بالایی هستند و بدلیل فقدان توسعه یافتگی در اقتصاد بدلیل شرایط بازمانده از دوران اقتصاد کمونیستی که منجر به تک محصولی شدن اقتصاد کشور های این حوزه در آن دوران شده بود. برای توسعه اقصتادی و بهبود شرایط صادرات و واردات به کشور های همسایه خود وابستگی جغرافیایی دارند که جمهوری اسلامی ایران بعنوان کوتاه ترین، امین ترین و از لحاظ اقتصادی بصرفه ترین مسیر ترانزیتی برای این کشور به سمت دریاهای آزاد (دریای عمان، خلیج فارس) و جنوب غربی آسیا محسوب می شود. از سویی دیگر حوزه جنوب غربی آسیا به عنوان یک حوزه پویا و پراهمیت در ابعاد ژئواکنونومیک (به علت وجود قلب انرژی جهان، خلیج فارس) و ژءوکالچر دارای ژئوپلیتیک منحصر به فرد خود می باشد با توجه به خصوصیات ژئوپلیتیکی بیانی شده از دو حوزه آسیای مرکزی و جنوب غرب آسیا هر دو حوزه دارای پتانسیل های بالقوه ای در شکل دهی به یک ساختار ژئوپلیتیکی جدید با محوریت ایران (یک همگرایی بر جنب و جوش که دارای کارکرد و یا ماهیتی خاص و اثربخش باشد) را دارد که علاوه بر حل بعضی نارسایی های جغرافیایی ناشی از جبر جغرافیایی حاکم بر دو منطقه، توانایی نقش آفرینی موثر را در صحنه بین الملل به منظور دستیابی به اهداف سود بخش برای ایران و کشورهای آسیای مرکزی و جنوب غرب آسیا داراست. در این مقاله با رویکرد توصیفی - تحلیلی به ابعاد اهمیت دو منطقه آسیای مرکزی و جنوب غرب آسیا پرداخته و در ادامه تقویت همگرایی ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و جنوب غربی آسیای با رویکرد یک سازه جدید ژئوپلیتیکی با محوریت ایران مد نظر است. از این رو نگارندگان این مقاله به دنبال پاسخگویی به دو سوال اساسی می باشد: الف - کدام عوامل ژئوپلیتیکی در شکل گیری همگرایی ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و جنوب غرب آسیا نقش آفرین هستند؟ ور در ادامه ب - آیا ایران با اتصال به هر دو منطقه توانایی شکل دهی به یک سازه ژئوپلیتیکی جدید را داراست؟ اگر پاسخ مثبت است مدل پیشنهادی شامل چه مولفه هایی می گردد.کلیدواژه ها
جنوب غرب آسیا، آسیای مرکزی، ژئوپلیتیک، انرژی، همگرایی، اقتصاد ایرانمقالات مرتبط جدید
- از تنش به تنش:بررسی بحران های قومی در گرجستان و نقش روسیه
- تبیین روابط شورای همکاری خلیج فارس با اسراییل و تاثیرآن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
- Assessment of Challenges and Opportunities in the Environmental Performance of the United Nations Environment Programme (UNEP) with the Islamic Republic of Iran
- بررسی مقایسه ای راهبرد دیپلماسی اقتصادی دولت روحانی و رئیسی؛ مطالعه موردی تعامل اقتصادی با بریکس
- تاثیر سرمایه فرهنگی، اجتماعی و بین الملل بر روابط ایران و عربستان پس از انقلاب اسلامی
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.