مریم نخستین احمدی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
مهدی حسین پور مطلق - دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
یونس رشیدی - دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

از زمانی که جوامع انسانی برای کسب برتری در منطقه ای که در آن حضور دارند به رقابت با سایر جوامع انسانی پرداختند همواره تسلط بر شهرها و سکونت گاه های رقبای منطقه ای از اهمیت ویژه ای برخوردار بود. همچنان که این رویکرد همواره در برخی از ابعاد معطوف به کسب برتری در مقابل شهرهای دیگر کشورها بوده است. در طول تاریخ همواره حوزه نفوذ و قدرت کشورها، امپراطوری ها و قدرت های جهانی در کارآیی و حوزه نفوذ شهرهای آنان به نمایش گذاشته شده است. در دو قرن اخیر با گسترش تجارت جهانی و افزایش ارتباط میان مردم کشورهای مختلف شهرها به صورت گسترده ای در سطوح ملی، منطقه ای و جهانی به نقش آفرینی پرداختند و از این رهگذر اهمیت آنها در رقابت های ژئوپولیتیک افزایش یافت. از پایان قرن نوزدهم شهرهایی همچون نیویورک، لندن، پاریس، هنگ کنگ و... در ساختارهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جهان از جایگاه ویزه ای برخوردار شده اند و سایر شهرهای جهان را برای دستیابی به موقعیتی که از آن برخوردار هستند به تکاپو انداخته اند. در منطقه جنوب غرب آسیا تحت تاثیر عوامل گوناگونی همچون جهانی شدن اقتصاد رقابت های منطقه ای همکاری های دو جانبه و چند جانبه و... تعدادی از شهرها توانسته اند به مرور در سطح منطقه جایگاه ممتازی را به خود اختصاص دهند و در سطح منطقه ای به تاثیرگذاری بپرداند. این تحقیق در پی آن است که با مطالعه مادرشهرهای جنوب غرب آسا به صورت اجمالی به طبقه بندی کارکردها، حوزه نفوذ و جایگاه آنها در راقبت های ژئولپولیتیک در این منطقه بپردازد و به این پرسش پاسخ دهد که چه عواملی زمینه ساز برتری این شهرها گردیده است؟

مادر شهر، رقابت، کارکرد، حوزه نفوذ