زهرا مختاری - دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
علیرضا سفیانیان - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان

سیمای سرزمین شهرها بهواسطه ی رشد شهرنشینی و افزایش جمعیت، ب هسرعت در حال تغییرمی باشد. این پدیده پیامدهای اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی متعددی در پی دارد. سیمای سرزمین شهر اصفهان بهواسطه ی رشد سریع شهرنشینی و تغییرات شدید کاربر یها به شدت تغییر یافته است. هدف این مطالعه آشکارسازی تغییرات مکانی گرادیان شهر در بازه زمانی 1334 تا 1386 می-باشد. بدین منظور نقشه کاربری اراضی سال 1334 و 1386 در شش طبقه انسانساخت، کشاورزی، فضای سبز، بایر، جاده و رودخانه تهیه شد. برای مقایسه تغییرات از آنالیز گرادیان استفاده شد. برای آنالیز گرادیان از ترانسکت3×17در جهت شمالی-جنوبی استفاده شد. نتایج حاصل از مقایسهترانسکتها در بازه زمانی مورد مطالعه نشان داد، گرادیان تغییرات کاربریها و متریکها در سال 1334 روند قرینهتری نسبت به سال 1386 دارد. بدین ترتیب که حاشیههای ترانسکت را ترکیب اراضی کشاورزی و بایر و مرکز آن را اراضی انسانساخت اشغال کرده است. مقایسه مقادیر متریکها در طول ترانسکتها نشان داد، الگوی سیمای سرزمین شهر در مرکز شهر تغییر چندانی نکرده است و تغییرات به سمت حاشیهها بسیار شدیدتر میباشد. بهطور کلی، میانگین اندازه لکه و انحراف معیار اندازه لکه درحواشی ترانسکت بیشتر است و بالعکس تراکم لکه و تراکم حاشیه در مرکز شهر مقادیر بیشتری دارد

اکولوژی سیمای سرزمین،آنالیز گرادیان، آنالیز موزاییک، متریکهای سیمای سرزمین و شهر اصفهان