بررسی آموزش تفکر نقادانه بر بهبود توانایی حل مسئله دانش آموزان ابتدایی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش تفکر نقادانه بر بهبود توانایی حل مسئله دانش آموزان ابتدایی انجام شد. در دنیای امروز که پیچیدگی های زندگی روزافزون است، پرورش مهارت هایی نظیر تفکر نقادانه و حل مسئله به عنوان ضرورت های اساسی نظام آموزشی شناخته می شوند. این مطالعه از نوع کاربردی و با روش نیمه آزمایشی طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل صورت گرفت. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان ابتدایی منطقه ماهیدشت و ناحیه یک شهر کرمانشاه در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ بود که نمونه ای از آنان به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه استاندارد توانایی حل مسئله و آزمون تفکر نقادانه بود که روایی و پایایی آن ها در پژوهش های پیشین تایید شده است. گروه آزمایش طی ۸ جلسه آموزش تفکر نقادانه با رویکردهایی نظیر پرسشگری سقراطی، بحث گروهی و تحلیل موقعیت های واقعی شرکت کردند، در حالی که گروه کنترل آموزش معمول کلاس را دریافت نمودند. یافته ها نشان داد که میانگین نمرات توانایی حل مسئله در گروه آزمایش پس از مداخله افزایش معناداری داشت و مولفه های شناسایی مسئله، ارائه راه حل های خلاقانه و ارزیابی راه حل ها بیشترین بهبود را نشان دادند. این نتایج بیانگر آن است که آموزش تفکر نقادانه می تواند به عنوان یک رویکرد آموزشی کارآمد برای ارتقای توانایی های شناختی و اجتماعی دانش آموزان ابتدایی به کار گرفته شود. بر این اساس، توجه به گنجاندن آموزش های تفکر نقادانه در برنامه های درسی و توانمندسازی معلمان در این حوزه توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

تفکر نقادانه ، حل مسئله ، آموزش ابتدایی ، مهارت های شناختی