تاثیر برنامه های مشاوره روانی بر کاهش اضطراب شغلی آتش نشانان

در محیط های عملیاتی و پرخطر، آتش نشانان با فشارهای روانی شدید و اضطراب شغلی مواجه هستند که می تواند بر کیفیت عملکرد و تصمیم گیری در ماموریت های اضطراری تاثیر منفی بگذارد. حفظ سلامت روانی و کاهش اضطراب شغلی در این کارکنان، از جمله عوامل کلیدی برای ارتقای بهره وری فردی و گروهی و تضمین ایمنی عمومی محسوب می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر برنامه های مشاوره روانی بر کاهش اضطراب شغلی آتش نشانان شهر مشهد انجام شد. روش پژوهش شبه آزمایشی بود و ۲۰ نفر از آتش نشانان به صورت نمونه در دسترس انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش تحت مداخلات برنامه های مشاوره روانی شامل جلسات فردی و گروهی، آموزش مهارت های مقابله با استرس، تکنیک های آرام سازی و حمایت روانی قرار گرفت، در حالی که گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه اضطراب شغلی اسپیلبرگر(۱۹۸۳) انجام شد و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون تحلیل کوواریانس (ANCOVA) برای کنترل تفاوت های پیش آزمون و بررسی اثر واقعی مداخلات بر اضطراب شغلی انجام گرفت. یافته ها نشان داد که میانگین اضطراب شغلی گروه آزمایش پس از اجرای برنامه های مشاوره روانی به طور معناداری کاهش یافت (میانگین پس آزمون = ۳۷.۵، SD = ۴.۳) در حالی که گروه کنترل تقریبا بدون تغییر باقی ماند (میانگین پس آزمون = ۴۶.۸، SD = ۵.۱). نتایج تحلیل ANCOVA نشان داد که اثر برنامه های مشاوره روانی بر کاهش اضطراب شغلی معنادار است (F(۱,۱۷) = ۳۵.۷۶, p < ۰.۰۰۱) و حدود ۶۸٪ از تغییرات اضطراب شغلی پس از مداخله توسط مداخلات روانی توضیح داده می شود (Partial η² = ۰.۶۸). تحلیل جزئی تر نشان داد که کاهش اضطراب شامل کاهش نگرانی، تنش، فشار روانی ناشی از مسئولیت های شغلی و افکار منفی مرتبط با کار بود و برنامه های مشاوره روانی توانست مهارت های مقابله با استرس و آرام سازی ذهنی کارکنان را تقویت کند. این نتایج تاکید می کند که برنامه های مشاوره روانی ابزاری موثر برای کاهش اضطراب شغلی آتش نشانان هستند و سازمان ها با اجرای این مداخلات می توانند سلامت روانی، انگیزه و بهره وری کارکنان را ارتقا دهند و ایمنی ماموریت ها را تضمین کنند.

کلیدواژه ها:

اضطراب شغلی ، آتش نشانان ، مشاوره روانی ، سلامت روان ، ANCOVA.