تربیت رسانه ای نوجوان در خانواده دینی

رسانه های نوین و فضای مجازی، نقش مهمی در شکل گیری هویت، ارزش ها و رفتارهای نوجوانان دارند. نوجوانان به دلیل ویژگی های رشدی خاص، همچون کنجکاوی، تمایل به استقلال و نیاز به هویت یابی، در معرض بیشترین تاثیرات رسانه ای قرار دارند. خانواده دینی به عنوان نخستین و مهم ترین نهاد تربیتی، نقش کلیدی در هدایت و مدیریت مصرف رسانه ای نوجوانان ایفا می کند. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و کاربردی، به بررسی جایگاه خانواده دینی در تربیت رسانه ای نوجوانان شهر الیگودرز پرداخته است. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با والدین، کارشناسان فرهنگی و روحانیون جمع آوری و با روش تحلیل مضمون تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که چالش های اصلی خانواده ها شامل فقدان آگاهی کافی والدین، جذابیت بالای رسانه ها و فقدان الگوهای بومی است. همچنین، ترکیب سه رویکرد اصلی «الگوسازی والدین»، «نظارت فعال» و «گفت وگوی باز»، در کنار حمایت نهادهای فرهنگی و دینی، بیشترین تاثیر را در ارتقای سواد رسانه ای و تقویت هویت دینی نوجوانان دارد. این پژوهش تاکید می کند که تربیت رسانه ای موفق، نیازمند تعامل هم زمان بین خانواده، نهادهای فرهنگی و خود نوجوان است و رسانه ها می توانند نه تنها تهدید، بلکه فرصتی برای رشد اخلاقی، دینی و فردی نوجوانان باشند. نتایج پژوهش می تواند مبنایی برای طراحی برنامه های آموزشی و سیاست گذاری های فرهنگی در سطح خانواده و اداره تبلیغات اسلامی باشد.

کلیدواژه ها:

تربیت رسانه ای ، خانواده دینی ، نوجوان ، سواد رسانه ای ، هویت دینی