منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در دریاچه خزر با تاکید بر امنیت ملی

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: فصلنامه راهبرد دفاعی، دوره: 23، شماره: 90
  • کد COI اختصاصی: JR_DSSN-23-90_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 59
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا محمودی محمودی

دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش

علی اصغر بیک بیلندی

دانشگاه دفاع ملی

چکیده

دریای خزر منطقه مهمی است که بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای منافع ملی خود را در آن دنبال می کنند و تعقیب منافع، باعث تنش ها و یارگیری هایی در آن شده است. منافع ملی متاثر از قدرت ملی بوده و مولفه های قدرت­آفرین در خزر با مولفه های ژئوپلیتیکی ایران همگرا است. کشوری که بتواند مولفه های قدرت­آفرین ژئوپلیتیکی را ارتقا بدهد، در یارگیری، مناسبات منطقه ای و بین المللی و دستیابی به منافع ملی خود موفق است. شناسایی مولفه های ژئوپلیتیکی ایران در خزر و به کارگیری راهبردها و برنامه های مناسب جهت تحقق منافع منجر به شناخت تهدیدها و استفاده از فرصت ها متناسب با تغییرات ژئوپلیتیکی در مقابله بانفوذ قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای می گردد. در این مقاله مولفه های موثر بر منافع ملی ایران در دریای خزر بررسی و شناسایی شده و با استفاده از پیشینه های مرتبط متغیرهای ثابت و وابسته احصا گردیده که به همین منظور هدف اصلی این تحقیق، تعیین مولفه ها و شاخص های موثر بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در خزر در سه عامل طبیعی، سیاسی و اقتصادی تعیین گردیده است؛ این تحقیق از نوع بنیادی با روش توصیفی، تحلیلی انجام شده. جامعه آماری ۸۰ نفر به صورت تمام­شمار متناسب با ویژگی های تحقیق از بین صاحب نظران انتخاب شده اند. روش تجزیه وتحلیل داده ها بر اساس معادلات ساختاری بوده و نتایج تحقیق حاکی از آن است که مولفه طبیعی با ۷ شاخص، مولفه سیاسی با ۶ شاخص و مولفه اقتصادی با ۷ شاخص موجب تحقق منافع ملی ایران در خزر است، که توجه به این شاخص ها، با رشد مولفه های قدرت­آفرین همراه و امنیت ملی را ارتقا خواهد داد.

کلیدواژه ها

منافع ملی, علایق ژئوپلیتیک, دریای خزر, امنیت ملی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.