ارزیابی آلودگی عناصر بالقوه سمی خاک مزارع کشاورزی شمال شرق اهواز در منطقه ویس

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی بهداشت محیط، دوره: 13، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JEHE-13-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 50
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

خوشناز پاینده

Department of Soil Science, Ahv.C., Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

مهدی فروزانفر

Department of Electrical Engineering, Ahv.C., Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

آنا پینارلی

Department of Mechanical, Energy and Management Engineering, University of Calabria, Cosenza, Italy

احد نظرپور

Department of Geology, Ahv.C., Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

محمد ولایت زاده

۴ Young Researchers and Elites Club, Ahv.C., Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

وحید میراهی

Department of Electrical Engineering, Ahv.C., Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

چکیده

زمینه و هدف: منطقه ویس در استان خوزستان یکی از مناطق مهم کشاورزی در شمال شرق اهواز می باشد که محصولات مختلف سبزیجات، صیفی­ جات و غلات در مزارع آن کشت می­ گردد. پژوهش حاضر در پاییز سال ۱۴۰۳ با هدف ارزیابی وضعیت عناصر بالقوه سمی در خاک مزارع کشاورزی شهر ویس انجام شد. مواد و روش­ها: در این تحقیق ۸۰ نمونه از خاک ­های سطحی مزارع کشاورزی منطقه ویس در شمال شرق اهواز نمونه ­برداری شد. برای سنجش فلزات از دستگاه جذب اتمی پلاسما ICP-AES مدل Varian ۷۱۰-ES ساخت شرکت اجیلنت آمریکا استفاده شد. یافته­ها: میانگین فاکتور آلودگی، درجه آلودگی، درجه آلودگی اصلاح شده و شاخص بار آلودگی عناصر باقوه سمی در خاک ­های سطحی مزارع کشاورزی شهر ویس شمال شرق کلانشهر اهواز ۱/۴۶، ۱۴/۴۱، ۲/۴۰ و ۱/۲۳ بود. همچنین شاخص آلودگی نمرو و شاخص خطر زیستی عناصر باقوه سمی ۵/۱۹ و ۲۶۰/۰۵ محاسبه شدند. بالاترین شاخص خطر سرطان­زایی عناصر باقوه سمی خاک های سطحی مربوط به فلز کروم برای کودکان (۱-۱۰×۱/۵۲) و بزرگسالان (۲-۱۰×۴/۷۹) به دست آمد. پایین­ ترین شاخص خطرسرطان زایی برای بزرگسالان مربوط به فلز کادمیوم (۳-۱۰×۹/۲۰) و برای کودکان مربوط به فلز آرسنیک (۲-۱۰×۹) بود. نتیجه­گیری: مقادیر شاخص های فاکتور آلودگی، زمین انباشتگی و خطر بوم شناسی نشان داد که خاک مناطق مورد مطالعه به عناصر بالقوه سمی آلودگی دارند. ارزیابی شاخص خطر غیرسرطان­زایی و شاخص خطر سرطان­زایی  عناصر بالقوه سمی خاک ­های سطحی مزارع کشاورزی شهر ویس شمال شرق نشان داد که عناصر کادمیوم، سرب، آرسنیک، مس، روی و کروم برای سلامتی انسان مشکلی ایجاد نمی کنند.

کلیدواژه ها

Pollution of agricultural fields, potentially toxic elements, human health risk, ecological hazard, آلودگی مزارع کشاورزی, عناصر بالقوه سمی, ریسک سلامت انسان, مخاطره بوم شناسی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.