شاخص های ارزیابی بانکداری اسلامی

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: نخستین کنفرانس ملی توسعه مدیریت پولی و بانکی
  • کد COI اختصاصی: MBMCONF01_031
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 5429
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدعباس موسویان

دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

میمنت ابراهیمی

کارشناسی ارشد علوم اقتصادی

چکیده

ضرورت اشاعه نظام و فرهنگ بانکداری بدون ربا در تمام کشورهای اسلامی و حتی غیراسلامی از یکسو و اهمیت انطباق عملکرد این پدیده بالنده و نوپا بر موازین اسلامی از سوی دیگر، از جمله اهداف و آرمانهایی است که تحقق آن هموار مطمح نظر اندیشمندان، محققان و عالمان دینی بوده است. این مقانه بر انطباق عملکرد نظام بانکی با اصول و معیارهای اسلامی متمرکز است و این امر از آن جهت قابل ملاحظه است که به نظر میرسد در سه دهه اخیر نحوه عملکرد بانکداری اسلامی در چارچوب موازین شریعت و برای تحقق اهداف نظام اقتصادی اسلام از جمله عدالت اقتصادی و رشد اقتصادی سامان داده نشده است. از این رو شناسایی و معرفی شاخصهای کمی و معین جهت ارزیابی میزان تطابق نظام بانکی با اصول و معیارهای اسلامی ضروری به نظر میرسد. در این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با بررسی متون دینی به ویژه قرآن و سنت و قانون عملیات بانکی بدون ربا و با بررسی سیاست های کلی برنامه پنجم توسعه، ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، ابتدا اصول و معیارهای ناظر به مباحث بانکداری اسلامی استخراج می شود، سپس با تحلیل آنها شاخص های کمی جهت سنجش انطباق عملکرد نظام بانکی ایران با اصول و موازین شرعی شناسایی و معرفی می گردد. البته با توجه به گستردگی اصول معیارهای استخراج شده امکان ارائه کلیه بحث های لازم در این زمینه به طور عمیق و ریشه ای در قانب یک مقانه وجود ندارد، به همین دلیل در این مطانعه بر معیارهای مهم عدالت اقتصادی و رشد اقتصادی متمرکز شده و با تبیین و تحلیل این معیارها، شاخص های مناسب برای ارزیابی معرفی میگردد. یافته های تحقیق نشان می دهد با شاخص هایی از قبیل نسبت سود سپرد ها و تسهیلات به نرخ سود بازار، نسبت متوسط سود سپرد ها و تسهیلات به تورم، نسبت سرمایه گذاری از طریق اعتبارات بانکی در بخشهای مختلف اقتصادی (صنعت، کشاورزی و خددمات) به تولید سالیانه می توان میزان همسویی بانکداری ایران با معیارهای عدالت و رشد اقتصادی را ارزیابی نمود.

کلیدواژه ها

معیار، شاخص، بانکداری اسلامی، عدالت اقتصادی، رشد اقتصادی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.