بررسی تحلیلی و تطبیقی قاعده لاضرر» در فقه امامیه و کاربرد آن در تعهدات قراردادی بیمه های درمانی

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: هفتمین همایش ملی پژوهش های حرفه ای در روانشناسی و مشاوره با رویکرد ازنگاه معلم
  • کد COI اختصاصی: CFTP11_0867
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 87
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمیدرضا طالبی

دکتری فقه مقارن و حقوق اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب قم

سید حسن متهجد عسکری

عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان گروه مذاهب فقهی استاد یار

چکیده

قاعده لاضرر» از مهمترین قواعد بنیادین فقه امامیه است که نقش موثری در ساختار فقه المعاملات و حل تعارضات حقوقی ایفا مینماید. این قاعده مبتنی بر حدیث لا ضرر ولا ضرار فی الاسلام»، قلمرویی گسترده دارد و امروزه یکی از ارکان تحلیل تعهدات قراردادی به شمار میرود پژوهش حاضر با رویکرد تحلیلی و تطبیقی ابتدا مبانی ،قرآنی روایی و اصول حاکم بر قاعده را با تاکید بر مهمترین منابع دست اول فقه امامیه تبیین ساخته سپس کاربردها و آثار اجرایی آن را در تعهدات بیمههای درمانی بررسی نموده است. سوال اصلی پژوهش آن است که قاعده لاضرر در نظام فقهی امامیه چه جایگاهی داشته و چگونه میتواند تعهدات و روابط بیمه گر و بیمه گذار را متعادل و عادلانه سازد؟ تحقیق حاضر با تحلیل نقلی و عقلی ،منابع ضمن طرح چالشهای قرارداد بیمه درمان و استناد به نمونه های عملی و رویه قضایی نشان میدهد بهره گیری از ظرفیت لاضرر» میتواند ابزاری برای پیشگیری و حل اختلافات بیمه ای تعدیل شروط ناعادلانه جبران خلاهای قانونی و تقویت موازنه حقوقی بیمه گر و بیمه گذار فراهم نماید در نتیجه قاعده لاضرر به عنوان اصل مصلحت محور بسترساز عدالت قراردادی و مهارکننده سوء استفاده طرفین در قراردادهای بیمه درمانی خواهد بود.

کلیدواژه ها

قاعده لاضرر, فقه امامیه, بیمه درمانی, تعهدات قراردادی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.