کنترل توان راکتیو در شبکه هوشمند

شبکه های قدرت الکتریکی به عنوان شریانهای حیاتی جوامع مدرن مسئولیت تولید، انتقال و توزیع پایدار و مطمئن انرژی الکتریکی را بر عهده دارند. عملکرد بهینه و پایداری این شبکه ها به عوامل متعددی وابسته است که یکی از اساسی ترین آنها مدیریت دقیق و کارآمد توان راکتیو (Reactive Power) است. توان راکتیو، برخلاف توان اکتیو (Active Power) که مستقیما به کار مفید تبدیل می شود، برای ایجاد و حفظ میدان های مغناطیسی لازم برای عملکرد تجهیزات القایی نظیر موتورهای الکتریکی، ترانسفورماتورها، سلف ها و حتی خطوط انتقال ضروری است. عدم تعادل در تولید و مصرف توان راکتیو می تواند عواقب نامطلوبی از جمله نوسانات شدید ولتاژ، افزایش قابل توجه تلفات توان در سیستم و کاهش ظرفیت انتقال خطوط را در پی داشته باشد که همگی بر کیفیت و قابلیت اطمینان سیستم قدرت تاثیر منفی می گذارند. ورود به عصر شبکه هوشمند (Smart Grid) باعث دگرگونی های عمیق در رویکردهای سنتی کنترل توان راکتیو شده است. شبکه هوشمند با بهره گیری از فناوری های پیشرفته اطلاعات و ارتباطات (ICT)، حسگرهای هوشمند، سیستم های کنترل پیشرفته و ادغام فزاینده منابع تولید پراکنده (Distributed Generation - (DG)، سیستم های ذخیره سازی، انرژی قابلیت های بی سابقه ای را برای نظارت، کنترل و بهینه سازی بلادرنگ توان راکتیو فراهم می آورد. این قابلیت ها امکان مدیریت فعال تر و انعطاف پذیرتر توان راکتیو را در پاسخ به دینامیک های پیچیده و متغیر شبکه فراهم می کنند. این سند به تفصیل به بررسی ابعاد مختلف کنترل توان راکتیو در محیط شبکه هوشمند می پردازد از اهمیت بنیادی آن گرفته تا چالش های موجود، روش های نوین کنترلی، نقش فناوری های نوظهور و چشم انداز آینده این حوزه حیاتی.

کلیدواژه ها:

توان راکتیو ، شبکه هوشمند ، مدیریت توان ، کنترل توان ، شبکه قدرت