ارزیابی کارایی شهرهای هوشمند با شاخص های آماری چندمتغیره و سیستم های اطلاعاتی تصمیم یار (DSS): تحلیل مقایسه ای چند شهر ایران

با گسترش مفهوم شهرهای هوشمند در ایران، نیاز به ارزیابی عینی و علمی از کارایی این شهرها افزایش یافته است. این پژوهش با هدف ارزیابی و مقایسه کارایی شهرهای هوشمند ایران با استفاده از شاخص های آماری چندمتغیره و سیستم اطلاعاتی تصمیم یار (DSS) انجام شده است. داده های مربوط به ۶ شهر کلان (تهران، مشهد، اصفهان، اراک، تبریز و کرج) در ۵ بعد اصلی شهر هوشمند (حکمرانی، اقتصاد، زیرساخت، زندگی شهروندی، حمل ونقل و محیط زیست) جمع آوری شد. از روش تحلیل مولفه اصلی (PCA) برای کاهش ابعاد و استخراج شاخص ترکیبی استفاده شد. همچنین، از تحلیل پوششی داده ها (DEA) برای ارزیابی کارایی نسبی شهرها بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که تهران بالاترین امتیاز کلی (۰.۸۱ از ۱) و مشهد بالاترین کارایی نسبی (۱.۰۰) را دارد. همچنین، کرج و تبریز در بعد زیرساخت دیجیتال عقب تر از سایر شهرها قرار دارند. یافته ها حاکی از آن است که ترکیب روش های آماری چندمتغیره و سیستم های تصمیم یار مبتنی بر GIS و داشبوردهای هوشمند می تواند به مدیران شهری در رتبه بندی، اولویت بندی سرمایه گذاری و شناسایی نقاط ضعف کمک کند.

کلیدواژه ها:

شهر هوشمند ، تحلیل مولفه اصلی (PCA) ، تحلیل پوششی داده ها (DEA) ، سیستم اطلاعاتی تصمیم یار (DSS) ، مدیریت شهری ، ارزیابی کارایی