بررسی رابطه میان شیوه های ارزشیابی آموزشی و انگیزش درونی ، خلاقیت و خودکارآمدی یادگیرندگان

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات راهبردی در تعلیم و آموزش و پرورش، دوره: 5، شماره: 47
  • کد COI اختصاصی: JR_SREE-5-47_099
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 52
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه نظارات

کارشناسی آموزش ابتدایی، دانشگاه دانشگاه آزاد امیدیه

ایران خادمی

لیسانس مدیریت دولتی دانشگاه آزاد لار

مهوش هیجانی زادگان

کارشناسی ارشد برنامه ریزی آموزشی ، دانشگاه آزاد اسلامی بوشهر

شهباز رخشان

کارشناسی ارشد شیمی معدنی، دانشگاه دولتی یاسوج

چکیده

ارزشیابی آموزشی به عنوان یکی از مهم ترین عناصر فرآیند یاددهی-یادگیری نقش اساسی در تعیین کیفیت و اثربخشی آموزش دارد. شیوه های مختلف ارزشیابی می توانند تاثیرات متفاوتی بر عوامل روانشناختی یادگیرندگان از جمله انگیزش درونی، خلاقیت و خودکارآمدی آنان داشته باشند. انگیزش درونی، که ناشی از علاقه و رضایت شخصی در انجام فعالیت ها است، به عنوان یکی از پیش نیازهای اصلی یادگیری موثر شناخته می شود و نقش مهمی در توسعه مهارت های خلاقانه ایفا می کند. خلاقیت نیز به عنوان توانایی نوآوری و حل مسائل به روش های نو و بدیع، برای یادگیرندگان و نظام های آموزشی اهمیت زیادی دارد، چرا که یادگیری تنها به حفظ کردن اطلاعات محدود نمی شود بلکه نیازمند تفکر انتقادی و نوآوری است. خودکارآمدی به باور فرد نسبت به توانایی های خود در انجام موفقیت آمیز وظایف یادگیری اشاره دارد و افزایش آن می تواند به بهبود عملکرد تحصیلی و انگیزش درونی کمک کند. مطالعات نشان داده اند که شیوه های ارزشیابی سنتی، مانند آزمون های چندگزینه ای و کتبی، ممکن است انگیزش درونی را کاهش دهند و خلاقیت را محدود کنند، چرا که بیشتر بر حفظیات تاکید دارند و فضایی برای بروز نوآوری فراهم نمی آورند. در مقابل، ارزشیابی های مبتنی بر پروژه، خودارزیابی و ارزشیابی همسالان، می توانند با افزایش مشارکت فعال یادگیرنده، انگیزش درونی و اعتماد به نفس او را تقویت کرده و فضای مناسبی برای ظهور خلاقیت ایجاد کنند. همچنین، این شیوه های ارزشیابی امکان بازخورد سازنده و مداوم را فراهم می آورند که نقش مهمی در تقویت خودکارآمدی دارد.بنابراین، انتخاب و طراحی مناسب شیوه های ارزشیابی آموزشی می تواند به عنوان یکی از راهکارهای موثر در بهبود کیفیت یادگیری و رشد روانشناختی یادگیرندگان مطرح شود. پژوهش های مختلف با بهره گیری از روش های کمی و کیفی، به بررسی رابطه میان شیوه های ارزشیابی و مولفه های انگیزش درونی، خلاقیت و خودکارآمدی پرداخته اند و نتایج آن ها حاکی از آن است که استفاده از شیوه های ارزشیابی انعطاف پذیر و متنوع، می تواند به توسعه مهارت های جامع یادگیری و تقویت انگیزه های درونی کمک کند.در نهایت، توجه به این نکته ضروری است که ارزشیابی آموزشی باید فراتر از سنجش صرف دانش قرار گیرد و به تقویت ابعاد مختلف شخصیتی و مهارتی یادگیرندگان کمک نماید تا آن ها بتوانند در محیط های پیچیده و متغیر امروزی با خلاقیت و خودکارآمدی بالاتر عمل کنند.

کلیدواژه ها

شیوه های ارزشیابی آموزشی، انگیزش درونی، خلاقیت، خودکارآمدی، یادگیرندگان.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.