تاثیر پرایمینگ آمینوکلات روی و کود سولفات روی بر شکل های شیمیایی روی در فاز محلول خاک و همبستگی آن با غلظت روی در آفتابگردان
- سال انتشار: 1404
- محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 56، شماره: 5
- کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-56-5_014
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 45
نویسندگان
دانشجوی دکتری گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز ، ایران
دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
استاد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز ، ایران
استاد گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز ، ایران
استادیار گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز ، ایران
چکیده
اختلال در جذب روی (Zn) توسط گیاه، یک تنش تغذیهای رایج در خاکهای آهکی است. اتخاذ روشهای نوین کوددهی، به منظور افزایش جذب روی توسط گیاه، غنی سازی و عرضه بیشتر روی در چرخه غذایی انسان، امری ضروری است. این آزمایش با هدف بررسی اثربخشی پرایمینگ بذر با آمینوکلاتهای روی بر غلظت روی در دانه آفتابگردان و نیز تعیین شکلهای شیمیایی مختلف روی در محلول خاک، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و با سه تکرار طی دوره کشت زمستان تا بهار سال ۱۴۰۰ -۱۴۰۱ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پرایمینگ بذر با محلولهایی با غلظت معادل دو درصد روی از آمینوکلاتهای گلایسین- روی [Zn (Gly)۲] و متیونین- روی [Zn (Met)۲]، کود شیمیایی سولفات روی و تیمار شاهد (بدون پرایمینگ) بود. به منظور تعیین گونههای شیمیایی غالب روی در فاز محلول خاک، از نرم افزار ژئوشیمیایی Visual MINTEQ استفاده شد. نتایج نشان داد که پرایمینگ بذر با آمینوکلاتهای روی به ویژه آمینوکلات متیونین- روی به طور معنیداری pH خاک را کاهش داده و موجب افزایش معنیدار کربن آلی محلول (۸/۴۱ درصد)، روی محلول خاک (۹/۴۶ درصد)، روی قابل دسترس خاک (۳/۳۰ درصد) و نیز غلظت روی در برگ (۷/۶۵ درصد) و دانه (۱۸/۸ درصد) نسبت به تیمار سولفات روی شد. پرایمینگ بذر با آمینوکلاتهای روی و کود شیمیایی سولفات روی، به طور معنیداری درصد توزیع گونههای شیمیایی روی را در محلول خاک تحت تاثیر قرار داد. بیشترین افزایش غلظت گونه آزاد روی (Zn۲+) ، گونه روی پیوند یافته با ماده آلی محلول (Zn-DOM) و گونه ZnSO۴ به عنوان گونههای غالب روی در فاز محلول خاک، با کاربرد تیمار پرایمینگ آمینوکلات متیونین- روی بدست آمد. همچنین نتایج حاکی از وجود همبستگی مثبت و معنیدار بین غلظت گونههایZn۲+ و Zn-DOMبه عنوان گونههای قابل دسترس روی، با غلظت روی در برگ و دانه آفتابگردان بود. بر اساس نتایج آزمایش حاضر، پرایمینگ بذر با آمینوکلات های روی، به ویژه آمینوکلات متیونین- روی، می تواند به عنوان یک راهکار کارآمد برای بهبود تغذیه گیاه، غنی سازی دانه و در نهایت ارتقای کیفیت تغذیه ای محصول آفتابگردان در شرایط خاک های آهکی در نظر گرفته شود.کلیدواژه ها
آمینوکلات, آفتابگردان, پرایمینگ, روی قابل دسترس, گونه بندیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.