تبیین آموزه های اخلاقی از طریق خلق شخصیت های زن در دفتر مثنوی معنوی از مولوی با رویکرد دور هرمنوتیکی

  • سال انتشار: 1404
  • محل انتشار: فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، دوره: 20، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJEST-20-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 49
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

الهام یاقوتی

Ph.D. Student in Persian Language and Literature, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran.

بتول فخر اسلام

Department of Persian Language and Literature, Neyshabur Branch, Islamic Azad University, Neyshabur, Iran.

جواد مهربان قزلحصار

Department of Persian Language and Literature, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran

چکیده

زمینه: مولوی در مثنوی معنوی به صورت هدفمند از زنان سخن گفته و با شخصیت ­پردازی­های متنوع سعی کرده است بسیاری از خویش کاری­ها و کنش­های اخلاقی را از این طریق در اختیار مخاطبان خود قرار دهد. او برای تحقق این هدف به منابع گوناگون فکری توجه داشته است. مساله اصلی تحقیق حاضر این است که نشان داده شود مولوی در تبیین شخصیت زنان در مثنوی معنوی به صورت ارجاعی از قرآن به عنوان منبع فکری اصلی بهره گرفته است. برای تبیین بهتر این یافته از مبانی نظریه دور هرمنوتیکی استفاده شده است. روش تحقیق نیز، توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ­ای است. نتیجه­ گیری: به نظر می ­رسد با تکیه بر نظریه دور هرمنوتیکی، آموزه­ های اخلاقی مندرج در قرآن به مثابه دوری از ادوار هرمنوتیک اخلاق در سروده مولوی بازتاب داشته است. شاعر مجموعه ­ای از بایدها و نبایدهای اخلاقی همچون : «خدامحوری؛ قناعت­ ورزی؛ صلح­ دوستی و گفتگو؛ پاکدامنی و تعهدورزی؛ محبت ­ورزی به همدیگر؛ ازدواج با زنان صالح» را در افقی وسیع از تجربه ­های دینی و اجتماعی در چهارچوب پدیده اخلاقی میان لایه ­های گوناگون جامعه انسانی به ویژه زنان نمودار ساخته است. زیست ­جهان اخلاقی قرآن (دور اول هرمنوتیکی)، صدر اسلام بوده و زیس ت­جهان اخلاقی مثنوی (دور دوم هرمنوتیکی)، سده هفتم و در زمان یورش مغولان به فلات ایران است. بنابراین، آموزه­ های اخلاقی در مثنوی که با محوریت شخصیت­های زن سروده شده ­اند، در امتداد نهادینه­ شدن خود از دور اول به دور دوم قرار دارند.

کلیدواژه ها

Masnavi Manavi, Woman, Ethics, Hermeneutic Round, Interpretationetation., مثنوی معنوی, زن, اخلاق, دور هرمنوتیکی, تفسیر.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.