تحلیل حقوقی اعتبار و ارزش اثباتی اسناد الکترونیکی در نظام حقوقی ایران
- سال انتشار: 1404
- محل انتشار: پنجمین همایش بین المللی وکالت، حقوق و علوم انسانی
- کد COI اختصاصی: RIGHTSCONF05_124
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 100
نویسندگان
کارشناس ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه پیام نور
استادیار، عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور، گروه فقه و حقوق
چکیده
با گسترش فناوری اطلاعات و تحول در شیوه های ارتباطی، اسناد الکترونیکی به عنوان جایگزینی برای اسناد سنتی کاغذی، جایگاه ویژه ای در نظام حقوقی ایران یافته اند. این تحول، نظام ادله اثبات دعوا را با چالش های نوینی مواجه کرده و ضرورت بررسی اعتبار و ارزش اثباتی این نوع اسناد را دوچندان ساخته است. در حقوق ایران، قانون تجارت الکترونیکی مصوب ۲۸۳۱ با تعریف «داده پیام» و شناسایی آن به عنوان سند قابل استناد، گام مهمی در پذیرش اسناد الکترونیکی برداشته است. براساس مواد ۶ تا ۲۱ این قانون، داده پیام ها در صورت برخورداری از شرایطی مانند امضای الکترونیکی مطمئن، قابلیت استناد، واصالت، دارای ارزش اثباتی مشابه اسناد سنتی هستند. همچنین، ماده ۲ قانون تجارت الکترونیکی، داده پیام را به عنوان نمادی از واقعه یا اطلاعات که با ابزارهای الکترونیکی تولید یا پردازش می شود، تعریف کرده است. اسناد الکترونیکی در نظام حقوقی ایران به سه دسته تقسیم می شوند: سند رسمی الکترونیکی، سند عادی با امضای ساده، و سند عادی با امضای مطمئن. هر یک از این اسناد، بسته به نوع امضا و نحوه صدور، دارای ارزش اثباتی متفاوتی هستند. در رویه قضایی نیز، دادگاه ها با استناد به این اسناد، در صورت احراز اصالت و صحت، آن ها را به عنوان دلیل معتبر می پذیرند. با این حال، چالش هایی نظیر احراز هویت صادرکننده، امکان جعل رایانه ای، و نبود زیرساخت های فنی کافی، همچنان مانع از پذیرش کامل و بی چون و چرای اسناد الکترونیکی در فرآیند دادرسی شده اند. بنابراین، تحلیل حقوقی این اسناد مستلزم بررسی دقیق مقررات قانونی، رویه قضایی، واصول فقهی مرتبط با ادله اثبات دعواست. در مجموع، اسناد الکترونیکی با رعایت الزامات قانونی و فنی، می توانند از اعتبار و ارزش اثباتی لازم برخوردار باشند و نقش موثری در تسهیل فرآیند دادرسی و ارتقاء امنیت حقوقی ایفا کنند.کلیدواژه ها
سند الکترونیک, داده پیام, ویژگی های داده پیاممقالات مرتبط جدید
- بررسی تطبیقی محدودیتهای حقوق متهم در نظام قضایی ایران و انگلیس
- تحلیل نقش مردم در استقرار عدالت اجتماعی با استناد به آیه لیقوم الناس بالقسط» در اندیشه امام خمینی و مقام معظم رهبری
- ماهیت و آثار قرارداد پیش فروش ساختمان با رویکرد قضائی
- واکاوی چالشهای مهریه در اجرای احکام مدنی
- تحلیل تاثیر تحریمهای یک جانبه ایالات متحده آمریکا بر چالشهای اصل عدم مداخله در حقوق بین الملل
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.