مطالعه مرفولوژیکی و مورفومتریک غدد بزاقی بزرگ در سگ نژاد سرابی

هدف از مطالعه حاضر، بررسی ویژگیهای مرفولوژیکی و مورفومتریک غدد بزاقی بزرگ(پاراتید، مندیبوالر و زیرزبانی) در سگ نژاد سرابی بهمنظور شناخت دق یقتر ساختار آناتومیکی این غدد در یکی از نژادهای بومی ایران بود. برای این منظور، ۰۱ قالده سگ نر بالغ نژاد سرابی با میانگین سنی ۲ تا ۳ سال و وزن ۵۴ تا ۰۶ کیلوگرم، تحت بررسی کالبدشناسی و بافتشناسی قرار گرفتند. پس از تشریح دقیق، غدد بزاقی از بدن نمونهها جدا و با استفاده از فرمالین ۰۱% فیکس شدند. مقاطع بافتی پس از پردازش، رنگآمیزی هماتوکسیلین-ائوزین (H&E ) و بررسی با میکروسکوپ نوری تهیه شد. پارامترهای مورفومتریک مانند طول، عرض، ضخامت، حجم، و ابعاد مجاری ترشحی و سلولهای اپیتلیلای با استفاده از نرمافزار ImageJ اندازهگیری گردید. دادهها با آزمون های آماری t و ANOVA توسط نرمافزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که غده مندیبوالر بزرگترین غده در بین سه غده مورد بررسی بوده و دارای ساختاری متراکم و مجاری ترشحی شاخهدار با اپ یتلیوم مکعبی تا استوانهای بود. غده پاراتید ساختاری لوبوالر با مجاری متعدد داشت و غده زیرزبانی بهصورت ترک یبی از سلولهای موکوسی و سروز در حاشیه زیر زبانی-زیر فکی قرار داشت. اختالف معناداری در برخی پارامترهای مورفومتری بین سه غده مشاهده شد( p<۰.۰۵ .)همچنین ساختار کپسولی ضخیم و آرایش منظم بافت همبند از ویژگیهای شاخص نژاد سرابی بود. در نتیجه، این تحقیق نشان میدهد که غدد بزاقی در سگ نژاد سرابی دارای ویژگیهای ساختاری خاصی هستند که میتوانند در برنامه ریزی درمانی، آموزش آناتومی تطبیقی و پژوهشهای مقایسهای مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

غدد بزاقی ، سگ سرابی ، مرفولوژی ، مورفومتری ، آناتومی تطبیقی ، بافت شناسی