مهدی رازی فر - دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکده مهندسی شیمی، آموزش تحصیلات تکمیلی

تبدیل هیدروژنی آلکالن های نرمال نقش بسیار مهمی را در صنعت نفت بازی می کند. شاخه دار کردن الکالنهای نرمال برای بهبود عدد اکتان گسیولینن (بنزین) و دستیابی به عملکرد های بهتر برای دیزل و روغن های روانساز در دماهای پایین لازم و ضروری است. روفن های پایه با اندیس گرانروی بالا می توانند توسط هایدروکراکینگ (شکست کاتالیستی هیدروژنی) خوراکهای مناسب با ایزومریزاسیون هیدروژنی اسلاک وکس تولید شوند. در طی فرایند تبدیل هیدروژنی هر دو فرایند کراکینگ و ایزومریزاسیون به طور همزمان اتفاق می افتند. کاتالیست های مورد استفاده در این فرایندها دو عاملی هستند که توسط بخش های اسیدی و بخش های فلزی مشخص می شوند. بخش های اسیدی عامل کراکینگ / ایزومریزاسیون و بخش های فلزی عامل هیدروژن دهی / هیدروژن گیری هستند. پایه های اسیدی معمولا شامل: اکسیدهای آمورف یا مخلوط های اکسیدی (مانند Al2O3, ZrO2/SO4, SiO2-Al2O3)، زئولیت ها از قبیل (Y, beta , mordenite, ZSM-5, ZSM-22) و سیلیکا آلومینا فسفات ها از قبیل (SAPO 11, SAPO31, SAPO41) می شوند. بیشترین فلز مورد استفاده پلاتین، پالادیم و در سیستم های دو فلزی (W/Mo, Ni/Co, Ni/W, Ni/Mo در فرم سولفیدی) می باشد. تعادل بین غلظت سایت های اسیدی پایه و قدرت آنها و فعالیت هیدروژن دهی / هیدروژن گیری سایت های فلزی در تعیین گزینش پذیری ایزومریزاسیون هیدروژنی و توزیع محصولات کراکینگ از اهمیت بالایی بر خوردارند. کاتالیست های بارگذاری شده با فلزات نجیب (مانند پلاتین و پالادیم) گزینش پذیری بالاتری را برای ایزومریزاسیون هیدروژنی در مقایسه با کاتالیست های بارگذاری شده با فلزات غیر نجیب از قبیل نیکل، کبالت و مولیبدن و تنگستن نشاان می دهند. برای ایزومریزاسیون هیدروژنی هیدروکربن های با زنجیره بلند، کاتالیست ها و با توانایی هیدروژناسیون بالا و اسیدیته پایین مطلوب است.

ایزومریزاسیون هیدروژنی ، آلکالن های نرمال ، کاتالیست های دوعاملی