پرستو گلشیری - متخصص پزشکی اجتماعی ، استادیاردانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی اصف
مهرداد معمارزاده - فوق تخصص جراحی اطفال ، استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفه
سیامک پورعبدیان - متخصص طب کار ، مدیر گروه بهداشت حرفه ای دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پز
مصطفی امینی - دکترای داروسازی ، مدیر مرکز آموزشی درمانی الزهر ( س )

پیچیدگیهای بخش اورژانس از نظر تعاملات آن با بخش های درون بیمارستان و نیز با سازمانهای خارج از آن، لزوم برخورد همه جانبه را با این بخش آشکار می نماید ). بهبود کیفیت در فرایندهای مختلف اورژانس نیازمند تفکر مدیریتی جامع و در نظر گرفتن کلیه واحدها و اجزای درگیر در اورژانس است . در این مقاله پژوهشگران برآنند تا بر پایه یک رویکرد سیستمی الگویی برای بهینه سازی اورژانس ارائه دهند . بدین منظورازآخرین نسخة مدل ارزشیابی (Context,Input,Process,Product)CIPP یاری گرفته شد . روشها : مطالعه حاضر از نوع مداخل ه ای (field-Trial) است . در طراحی پژوهش حاضر برای بهینه سازی بخش فوریت ها از مدل ارزشیابی CIPP استفاده شده است، مدل CIPP صر ف اً یک الگوی ارزشیابی نیست و آخرین نسخة این مدل به مدیران در ارتقای کیفیت سازمان خود یاری می رساند . از این رو پژوهشگران در طراحی ، ا جرا و ارزشیابی طرح بهینه سازی اورژانس ، از کلیه مراحل مدل CIPP استفاده نمودند و برای هر یک از مراحل یاد شده ، شاخصها و ملاک و معیارهای ویژه ای در نظر گرفتند تا میزان موفقیت در طی هر مرحله تعیین شود . در تدوین طرح حاضر مواردی همچون شناسایی stakeholders،جم ع آوری اطلاعات زمینه ای ، ایجاد کمیته هادی ، (steering committee) آموزش افراد درگیر، تشکیل حلقه های ارتقای کیفیت (quality circle) ، تدوین ابزارهای اندازه گـیری در نظر گرفته می شود . ارزشــــــیابی طرح حاضر در موارد حاصل نه ـــایی ) ) impact ، اثر بخشی (effectiveness) ، استمرار (sustainability) ، قابلیت انتقال (transportability) انجام می شود . داده های بدست آمده از هر متغیر قبل و پس از مداخله توسط نرم افزار spss و با استفاده از آزمونهای آماری مناسب از جمله ویل کاکسون ، Paired t-test و مک نمار مورد آنالیز آماری قرار می گیرد . بحث ونتیجه گیری : به کار گیری الگوهای متنوع در کنار سایر مدلهای ارتقای کیفیت می تواند فرایند رسیدن به وضع CIPP ارئه نموده است . مدل CIPP مطلوب را تسریع نماید . این مطالعه ، الگویی را با استفاده از مدل یکی از بهترین الگوهای کاربردی و جامع است که به مدیران و برنامه ریزان کمک می کند تا بر پایه رویکردی سیستمیک و توجه به منابع موجود، به اولویت بندی نیازها و طراحی برنامه ها اقدام نمایند . این مدل در مقایسه با سایر مدلهای ارتقای کیفیت از جمله مدل CQI ، در برخی قسمتها ازجمله مرحله ارزشیابی تفاوتهایی دارد و امکان ارزشیابی وسیع تری را بدست می دهد . از سوی دیگر در طرح حاضر،آموزش مفاهیم پایه مدیریت ( از جمله سازمان یادگیرنده ، خلاقیت و نوآوری ، سلامت سازمانی و مدیریت تغییر ) در برنامه آموزشی کارکنان قرار دارد . به نظر می رسد الگوی حاضر می تواند ابزار مناسبی برای بهبود کیفیت بخش های مختلف مراکز درمانی و نیز رشد و بالندگی نیروی انسانی این مراکز در دست مدیران قرار دهد .

مدل ارزشیابی CIPP ، بخش اورژانس ، بهبود کیفیت ، مرکز درمانی، سلامت سازمانی، مدل ارتقای کیفیت CQI ، سازمان یادگیرنده