جمیله توکلی نیا - عضو هیات علمی گروه جغرافیای انسانی دانشگاه شهید بهشتی
منا صالحی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی
فرانک سعیدی فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی

همراه با الگوی نامتوازن رشد جمعیت، سهم شهرهای میلیونی در کشورهای درحال توسعه، رو به فزونی رفته و شهری شدن شتابان به وقوع پیوسته است که یکی از پیامدهای این روند، ایجاد پدیده اسکان غیررسمی است. سرعت زیاد جمعیت پذیری شهرها و ناتوانی آن در انطباق با شرایط در حال تحول، تغییرات قیمت زمین و مسکن، روند رو به گسترش سکونتگاه های غیر رسمی را در ایران تشدید نموده و شرایط نامطلوب کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و... را به وجود آورده است.برای حل مشکلات این مناطق در کنار دیدگاه های منفی چون نابودی این سکونتگاه ها، نگرشهای مثبتی را می توان مطرح نمود که بر تلاش خوداتکای ساکنان این مناطق در تامین مسکن و سرپناه استوار است. ویژگی های خاص اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ساکنان سکونتگاه های خودانگیخته که بر وجود سرمایه اجتماعی قوی درون گروهی دلالت دارد، امکان مشارکت با مدیریت شهری را برای کاهش چالشهای فرارویشان فراهم می سازد. مشارکت طلبی ساکنان محلات غیر رسمی در چارچوب توسعه اجتماعات محلی رهیافتی مناسب برای ساماندهی این مناطق محسوب می شود. نوشتار حاضر با روش توصیفی_ تحلیلی توانمند سازی مناطق غیر رسمی را در چارچوب توسعه اجتماعات محلی به عنوان راه حلی برای کاهش مشکلات به تبیین و تحلیل می کشاند.

اسکان غیر رسمی، توانمند سازی، توسعه ، اجتماع محلی ، توسعه اجتماعات محلی