سینا رزاقی اصل - استادیار طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

در دهه های اخیر با رشد و توسعه روزافزون شهرها و محلات شهری و نیز وقوع تحولات جهانی از قبیل اقتصاد جهانی، فناوری اطلاعات، ظهور فضاهای مجازی و به تبع آن پیچیده تر شدن نیازهای انسانی در بستر فضاهای عمومی، طراحی و خلق مکانهای عمومی از الزامات و توجهات ویژه ای برخوردار شده است. مطابق این روند، معماران، معماران منظر و طراحان شهری به عنوان متولیان اصلی طراحی محیطی عرصه های همگانی شهری، خود را با ابزار و مهارت هایی مجهز می نمایند تا بتوانند به بهترین وجهی پاسخگوی این مسائل و چالش های پیش رو باشند. این نوشتار با هدف بررسی جایگاه جدید و در حال تحول معماران در هزاره سوم و از رهگذر تشریح ارتباطات معماران با سایر رشته های متولی محیط مصنوع، به مهمترین چالش های معماران در آینده خلق محیط های شهری اشاره می کند. نتایج این مقاله نشان می دهد که با گذر از دوره های مدرنیستی و پست مدرنیستی در طراحی محیط شهری و ورود به پارادایم طراحی شهری پایدار، هفت نقش ماهوی – رویه ای شامل: طراح کامل، طراح مشارکتی، طراح نمای شهری، طراح هنر عمومی، طراح مجازی، احیاگر شهری و طراح پایداری، بر عهده معماران هزاره سومی در تولید و تحول محیط شهری خواهد بود.

هزاره سوم، محیط شهری، معماری پایدار، طراحی شهری، زمینه