بررسی نظاممند تاثیر ماریجوانا پزشکی بر اختلال بیخوابی: تحلیل دوگانه اثربخشی زیستی و پیامدهای روانشناختی مصرف مداوم

این بررسی با هدف مرور نظاممند پژوهش های انجام شده پیرامون تاثیرات ماریجوانا پزشکی بر اختلال بیخوابی و پیامدهای روانشناختی ناشی از مصرف مداوم آن انجام شد. به منظور گردآوری داده ها، پایگاه های اطلاعاتی بین المللی گوگل اسکالر، پاپ مد و ساینس دایرکت و همچنین پایگاه های داخلی شامل مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، نورمگز و مگیران مورد جست وجو قرار گرفتند. واژگان کلیدی ماریجوانای پزشکی، کانابیدی، تتراهیدروکانابینول، اختلال بی خوابی در محور اول و وابستگی، مصرف مداومی روانی، پیامدهای روانشناختی و پیامدهای شناختی در محور دوم، در بازه ی زمانی ۸۱۰۲ تا ۵۲۰۲ میلادی (۷۹۳۱ تا ۴۰۴۱ شمسی) مورد استفاده قرار گرفتند. از میان ۰۵۴ عنوان مقاله شناسایی شده، پس از غربالگری عنوان، چکیده و متن کامل، در نهایت ۵۱ مقاله دارای معیارهای ورود با استفاده از چک لیست های JBI-Cross Sectional، JBI-Review و JBI-RCT انتخاب شدند. یافته ها نشان دادند که مصرف کوتاه مدت ماریجوانای پزشکی، به ویژه در دوزهای پایین THC، می تواند موجب بهبود کیفیت خواب، کاهش زمان شروع خواب و افزایش خواب عمیق (موج آهسته) و REM شود. در مقابل، دوزهای بالا ممکن است کیفیت خواب را کاهش داده و تاخیر در شروع آن را افزایش دهند. موثرترین ترکیب گزارش شده شامل مصرف خوراکی ۰۱ میلی گرم تتراهیدروکانابینول و ۵۱ میلی گرم کانابیدیول بود. با این حال، شواهد حاصل از مطالعات غیرمداخله ای حاکی از آن است که مصرف مداوم این ماده می تواند با پیامدهایی مانند خواب آلودگی روزانه، افت عملکرد شناختی، وابستگی و افزایش خطر ابتلا به اضطراب و افسردگی همراه باشد؛ به ویژه در افراد دارای زمینه آسیب پذیر. همچنین، بروز پدیده تحمل می تواند منجر به نیاز به دوزهای باالتر و در نتیجه کاهش اثرگذاری و تشدید عوارض شود. این یافته ها بر لزوم انجام مطالعات بلندمدت برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی مصرف تاکید دارند.

کلیدواژه ها:

ماریجوانا پزشکی ، اختلال بی خوابی