علیرضا عروجی - کارشناس مهندسی شیمی، مهندس فرآیند، مجتمع پتروشیمی پردیس، عسلویه
سیدسجاد حسینی نیا - کارشناس مهندسی شیمی، مهندس فرآیند، مجتمع پتروشیمی پردیس، عسلویه

در این مقاله به بررسی دلایل تشکیل کک بر روی کاتالیست کبالت- مولیبدن بر پایه آلومینا در یک راکتور گوگردزدایی هیدروژنی از گاز طبیعی خوراک یک مجتمع پتروشیمی پرداخته شده و راهکارهای جلوگیری از این پدیده بیان گردیده است. کاتالیست کبالت- مولیبدن برای تبدیل گوگرد موجود در ترکیبات آلی گوگرد دار ( مرکاپتان ها ) به گاز سولفید هیدروژن به کار می رود. در واکنش های گوگرد زدایی هیدروژنی ، هیدروژن تزریق شده به راکتور در مجاورت کاتالیست های کبالت- مولیبدن با گوگرد متصل به ترکیبات آلی واکنش داده و آن را به گاز سولفید هیدروژن تبدیل می نماید. گاز H2S تولید شده در راکتور پایین دست این راکتور ، جذب کاتالیست اکسید روی ZNO جذب روی شده و بخار آب آزاد می گردد. در این میان فشار جزئی هیدروژن تزریقی به راکتور هیدرو دی سولفوریزاسیون نقش کلیدی در عملکرد موثر و طول عمر مفید کاتالیست مولیبدن- کبالت داراست. در صورت عدم تزریق هیدروژن و یا کاهش فشار جزئی آن ، علاوه بر انجام نشدن واکنش گوگردزدایی ترکیبات آلی ، واکنش های ناخواسته دیگری به وقوع می پیوندد که باعث بروز پدیده تشکیل کک بر روی سطح فعال کاتالیست و غیر فعال شدن کاتالیست کبالت مولیبدن می گردد.

کاتالیست مولیبدن- کبالت ، واکنش گوگردزدایی ، تشکیل کک ، کراکینگ حرارتی ، فشار جزئی هیدروژن